D vitamini, cildinizde güneş ışığına tepki olarak üretildiği için bazen “güneş ışığı vitamini” olarak da adlandırılır. D-1, D-2 ve D-3 vitaminlerini içeren bir bileşik ailesinde yağda çözünen bir vitamindir. Vücudunuzda inaktif durumda var olan D vitamini güneş ışığına maruz kaldığınızda aktifleşir ve vücut tarafından kullanılabilir. Yeterince bu vitamini almak için bazı yiyecekler ve takviyeler de tüketebilirsiniz.
D vitamininin birkaç önemli işlevi vardır. En önemlilerinden biri, kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemek ve normal bağışıklık sistemi işlevini kolaylaştırmaktır. Yeterince D vitamini almak, bir yandan kemiklerin ve dişlerin normal büyümesi ve gelişmesinin sağlarken diğer yandan, belirli hastalıklara karşı gelişmiş direnç sağlar.
Vücudunuz yeterince D vitamini almazsa, yumuşak kemikler (osteomalazi) veya kırılgan kemikler (osteoporoz) gibi kemik anormallikleri geliştirme riski vardır.
D vitamininin faydaları:
- Öncelikle, D vitamini hastalıklarla savaşır
- D vitamininin, kalp krizi geliştirme şansınızı azaltma, grip hastalığına yakalanma olasılığınızı azaltmaya ve son şuanda içinde bulunduğumuz korona pandemisinde de D vitaminin alımının önemli olduğu belirtilmiştir.
- D vitamini depresyonu azaltır
- Araştırmalar, D vitamininin ruh halinin düzenlenmesinde ve depresyonun önlenmesinde önemli bir rol oynayabileceğini göstermiştir. Bilim insanları, D vitamini takviyesi alan depresyonlu kişilerin semptomlarında bir iyileşme fark ettiklerini göstermişlerdir.
- Fibromiyaljili insanlarla ilgili başka bir çalışmada, araştırmacılar, D vitamini eksikliğinin anksiyete ve depresyon yaşayanlarda daha yaygın olduğunu göstermişlerdir.
- Kilo vermeyi hızlandırır.
- Kilo vermeye veya kalp hastalığını önlemeye çalışıyorsanız, diyetinize D vitamini takviyesi eklemeyi düşünün. Eczanelerde çok çeşitli D vitamini takviyeleri bulabilirsiniz.
Bir çalışmada, günlük kalsiyum ve D vitamini takviyesi alan kişiler, plasebo takviyesi alan deneklerden daha fazla kilo verdiği bulunmuştur. Bilim insanları, ekstra kalsiyum ve iştahı bastırıcı bir etkisi olduğunu söylediler. Başka bir çalışmada, günlük vitamin takviyesi alan aşırı kilolu kişiler, kalp hastalığı risk belirteçlerini geliştirmişlerdir.
Sağlıklı gebelik
D vitamini eksikliği olan hamile kadınların erken doğum yapma riskinin daha yüksek olabileceği düşünülmektedir. Doktorlar ayrıca, zayıf D vitamini durumunu hamile kadınlarda gebelik diyabeti ve bakteriyel vajinoz ile ilişkilendirir. Hamilelik sırasında yüksek D vitamini seviyelerini, yaşamın ilk 2 yılında çocukta artan gıda alerjisi riskiyle ilişkilendirildiğini belirtmek de önemlidir.
D vitamini kaynakları nelerdir?
Yeterli güneş ışığı almak, vücudun yeterli D vitamini üretmesine yardımcı olmanın en iyi yoludur.
D vitamini için bol miktarda besin kaynağı şunları içerir: somon, uskumru ve ton balığı gibi yağlı balıklar, yumurta sarısı, peynir, sığır eti, karaciğer, mantar türleri, süt, takviyeli tahıllar ve meyve suları.
D Vitamini Takviyesi
D vitamini, kemikleri güçlendirmeye ve onları güçlü tutmaya yardımcı olurken aynı zamanda bazı kişiler için kanser ve kanserden ölüm riskini potansiyel olarak düşüren temel bir besindir. Ancak bilim insanları, doktorlar ve diğer uzmanların diyetle vitamin alımını takviye etme veya artırma konusunda bilinçli kararlar verebilmesi için önce diğer etkilerinin de araştırılması ve doktorunuza danışmanızı öneririz.
Önerilen günlük besin miktarını yiyecekler, takviyeler ve güneş ışığı yoluyla almak için adımlar atın. D vitamini eksikliğinizden şüpheleniyorsanız, seviyenizin yeterli olup olmadığını kontrol etmek için doktorunuzla kan testi yaptırmak için konuşun.
D vitamini eksikliği riski taşıyan kişiler
Bazı insanlar güneş ışığına çok az maruz kaldıkları veya hiç maruz kalmadıkları için güneş ışığından yeterince D vitamini alamazlar.
Sağlık Bakanlığı, aşağıdaki durumlarda yıl boyunca 10 mikrogram D vitamini içeren günlük bir takviye almanızı önerir:
- Sık sık dışarıda değilseniz – örneğin, güçsüzseniz veya eve bağlıysanız,
- Bakım evi gibi bir kurumdaysanız ,
- Genellikle dışarıdayken cildinizin çoğunu kaplayan giysiler giyin
Koyu teniniz varsa da güneş ışığından yeterince D vitamini alamayabilirsiniz. 1 Yıl boyunca 10 mikrogram D vitamini içeren günlük bir takviye almayı düşünebilirsiniz.
Çok fazla D vitamini alırsanız ne olur?
Uzun süre çok fazla miktarda D vitamini takviyesi almak vücutta çok fazla kalsiyum birikmesine (hiperkalsemi) neden olabilir. Bu, kemikleri zayıflatabilir, böbreklere ve kalbe zarar verebilir. D vitamini takviyesi almayı seçerseniz, çoğu insan için günde 10 mikrogram yeterli olacaktır. Zararlı olabileceğinden günde 100 mikrogramdan fazla D vitamini almayın. Bu, hamile ve emziren kadınlar, yaşlılar ve 11 ila 17 yaş arası çocuklar dahil olmak üzere yetişkinler için geçerlidir.
Güneş ışığına maruz kalarak D vitamini üzerine aşırı doz alamazsınız. Ancak, cilt hasarı ve cilt kanseri riskini azaltmak için uzun süre güneşin altındaysanız cildinizi örtmeyi veya korumayı daima unutmayın. Sağlıklı günler dileriz ?
