D vitamini, vücudumuzun hücrelerinin görevlerini düzgün yapması ve sağlıklı olması için oldukça önemli bir vitamindir. Çoğu insan yeterli düzeyde D vitamini almaz. Bu nedenle yüzden sık sık takviyeler kullanılır. Ancak burada bilinçsiz kullanılan D vitamini takviyeleri nadiren D vitamini zehirlenmesine neden olabilir. D vitamini yan etkilerine dikkat edin!
D vitamini nedir? Faydaları nelerdir?
D vitamini, cildinizde güneş ışığına tepki olarak üretildiği için bazen “güneş ışığı vitamini” olarak da adlandırılır. D-1, D-2 ve D-3 vitaminlerini içeren bir bileşik ailesinde yağda çözünen bir vitamindir. Vücudunuzda inaktif durumda var olan D vitamini güneş ışığına maruz kaldığınızda aktifleşir ve vücut tarafından kullanılabilir. Yeterince bu vitamini almak için bazı yiyecekler ve takviyeler de tüketebilirsiniz.
D vitamininin birkaç önemli işlevi vardır. En önemlilerinden biri, kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemek ve normal bağışıklık sistemi işlevini kolaylaştırmaktır. Yeterince D vitamini almak, bir yandan kemiklerin ve dişlerin normal büyümesi ve gelişmesinin sağlarken diğer yandan, belirli hastalıklara karşı gelişmiş direnç sağlar.
Vücudunuz yeterince D vitamini almazsa, yumuşak kemikler (osteomalazi) veya kırılgan kemikler (osteoporoz) gibi kemik anormallikleri geliştirme riski vardır.
D vitamininin faydaları:
- Öncelikle, D vitamini hastalıklarla savaşır
- D vitamininin, kalp krizi geliştirme şansınızı azaltma, grip hastalığına yakalanma olasılığınızı azaltmaya ve son şuanda içinde bulunduğumuz korona pandemisinde de D vitaminin alımının önemli olduğu belirtilmiştir.
- D vitamini depresyonu azaltır
- Araştırmalar, D vitamininin ruh halinin düzenlenmesinde ve depresyonun önlenmesinde önemli bir rol oynayabileceğini göstermiştir. Bilim insanları, D vitamini takviyesi alan depresyonlu kişilerin semptomlarında bir iyileşme fark ettiklerini göstermişlerdir.
- Fibromiyaljili insanlarla ilgili başka bir çalışmada, araştırmacılar, D vitamini eksikliğinin anksiyete ve depresyon yaşayanlarda daha yaygın olduğunu göstermişlerdir.
- Kilo vermeyi hızlandırır.
- Kilo vermeye veya kalp hastalığını önlemeye çalışıyorsanız, diyetinize D vitamini takviyesi eklemeyi düşünün. Eczanelerde çok çeşitli D vitamini takviyeleri bulabilirsiniz.
Bir çalışmada, günlük kalsiyum ve D vitamini takviyesi alan kişiler, plasebo takviyesi alan deneklerden daha fazla kilo verdiği bulunmuştur. Bilim insanları, ekstra kalsiyum ve iştahı bastırıcı bir etkisi olduğunu söylediler. Başka bir çalışmada, günlük vitamin takviyesi alan aşırı kilolu kişiler, kalp hastalığı risk belirteçlerini geliştirmişlerdir.
D vitamini takviyesi
D vitamini, kemikleri güçlendirmeye ve onları güçlü tutmaya yardımcı olurken aynı zamanda bazı kişiler için kanser ve kanserden ölüm riskini potansiyel olarak düşüren temel bir besindir. Ancak bilim insanları, doktorlar ve diğer uzmanların diyetle vitamin alımını takviye etme veya artırma konusunda bilinçli kararlar verebilmesi için önce diğer etkilerinin de araştırılması ve doktorunuza danışmanızı öneririz. Önerilen günlük besin miktarını yiyecekler, takviyeler ve güneş ışığı yoluyla almak için adımlar atın. D vitamini eksikliğinizden şüpheleniyorsanız, seviyenizin yeterli olup olmadığını kontrol etmek için doktorunuzla kan testi yaptırmak için konuşun.
Yüksek kan kalsiyumu seviyeleri
D vitaminin en önemli rollerinden biri yediğimiz yiyeceklerdeki kalsiyumun bağırsaklardan emilmesine yardımcı olmaktır. Bununla birlikte D vitamini düzeyiniz yüksekse emilen kalsiyum miktarı da artabilir. Kan kalsiyum düzeyinin yükselmesi, tehlikeli yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkileri arasında mide ağrısı, mide bulantısı, kusma, yorgunluk, baş dönmesi, kafa karışıklığı, aşırı susuzluk ve sık idrara çıkma sayılabilir.
Bulantı kusma ve iştahsızlık
Fazla D vitamini alımının yan etkilerinin çoğu kandaki artan kalsiyum düzeylerine bağlıdır. Ancak bu belirtiler kan kalsiyumu yüksek olan herkeste görülmez. Genellikle D vitamininin aşırı alımına bağlı kan kalsiyum düzeyi 12 mg/dl üzerine çıktığında yan etkiler ortaya çıkmaktadır.
Mide ağrısı, kabızlık ve ishal
Mide ağrısı, kabızlık ve ishal genellikle gıda intoleransı ya da irritabl bağırsak sendromu bulgularıdır. Ancak D vitamini zehirlenmelerinde de ortaya çıkabilir.
Kemik kaybı
D vitamini kalsiyum emilimi ve kemik metabolizması için oldukça önemlidir. Fakat gereğinden fazla D vitamini almak bu süreci tersine çevirebilir. D vitamini zehirlenmesinin birçok bulgusu kan kalsiyum seviyelerindeki artışa bağlansa da, K2 vitamini düzeylerini düşürebileceği ve buna bağlı bulguların da ortaya çıkacağı söylenmektedir.
K2 vitamini kalsiyumu kemiklerde tutarak, kalsiyumu kanın dışında tutar. D vitamininin aşırı yüksekliğinin K2 vitamin etkinliği azaltabileceği düşünülmektedir. Otla beslenen hayvanların eti ve sütü de K2 vitamini açısından zengindir. Kemikleri korumak için bu besinler tüketilebilir ya da K2 vitamini desteği alınabilir.
Böbrek yetmezliği
D vitaminin aşırı alımı sıklıkla böbrek hasarına neden olabilir. Yapılan çalışmalar D vitamini zehirlenmesi olan kişilerde orta ya da şiddetli böbrek hasarı bildirmiştir. Lütfen D vitaminini kontrolsüz olarak kullanmayın. Unutmayın ki, vücutta depo edilen bu vitaminin fazlası oldukça tehlikeli olabilir. Doktorunuzun takibinde ve önerdiği düzeylerde D vitamini kullanmak uygun bir yaklaşım olacaktır.
Sağlıklı günler dileriz 😊
