Gebelik süresince yapılan testler bir çok anne adayı için merak konusudur. Hangi testlerin yapılacağı doktorunuz tarafından size yönlendirilecektir. Bazı testler rutin olarak her gebelikte yapılırken bazıları ise sadece gerekli durumlarda tercih edilir. Bu yazımızda sizler için gebelik sürecinde karşılaşabileceğiniz tüm testlere yer verdik.
Gebelik Süresince Yapılan Testler (Tarama Testleri):
İkili Tarama Testi
11-14. haftalar arasında yapılıp Down Sendromu (trizomi21) ve trizomi 18 varlığını araştıran bir testtir. Değerlendirme ultrasondaki ense kalınlığı, anne yaşı, kanda beta hCG ve PAPP-A değerlerini kullanarak sonuç verir.
Üçlü Tarama Testi
En ideal zamanı 16-18 haftalar olmasına rağmen 15-19 haftaları arasında yapılabilir. Down Sendromu (trizomi21), trizomi 18 ve nöral tüp defektini araştıran bir testtir. Değerlendirmede anne yaşı, ultrasonda bebeğin kafa çapı (BPD ölçümü), kanda beta hCG, estriol (E3) ve AFP değerleri bakılarak yapılır.
Şeker Yükleme Testleri:
50 gr Yükleme Testi
24- 28 haftalar arasında tokluk kan şekeri ve 50 gr glukoz yüklemesi sonrası 1. saat glukoz seviyesi ölçülür. Bu test tarama testidir. Eğer tokluk kan şekeri 120 mg/dl ve 1. saat kan şekeri 140 mg/dl üzeri ise 100 gr yükleme testi yapılır.
100 gr Yükleme Testi
Sabah aç karına ve 100 gr glukoz içilmesi sonrasında 1, 2 ve 3. saatlerde kan şekerine bakılır. Bu değerler aç karına 105 mg/dl, 1. saat190 mg/dl, 165 mg/l ve 145 mg/dl (plazmada bakılan değerler) altında olmalıdır.
Ultrasonografi
Ultrason artık bir test yerine muayene aracı olarak da değerlendirilmelidir. Gebeliğin başında rahim içi normal bir gebelik mi yoksa dış gebelik mi, mol gebelik mi, embriyonik gebelik mi (içi boş gebelik) olduğunu tespit etmede yardımcı olur.
İlk trimesterdeki düşük tehdidi ve plasenta arkasına kanamaları gösterir. Gebelik boyunca gestasyonel yaş ile fetal gelişimin orantılı olup olmadığı takip edilir. Gelişme geriliği ve iri bebek gözlenir. İkili ve üçlü tarama testlerine yardımcı olur. Plasentanın konumu ve büyümesi takip edilir. Özellikle son zamanlarda doğum yaklaştığında amniyon sıvısı takip edilir.
İndirek Coombs Testi
Kan uyuşmazlığı olduğu durumda yani anne rh(-) baba rh(+) olduğunda ilk vizit testlerinden sonra 28. haftada yapılır.
NST
Bebeğin kalp atımlarını ve uterus kasılmasını değerlendiren bir testtir. Gerekli durumlarda genellikle son 3 ayda kullandığımız bir testtir.
Gebelikten önce tam kan sayımı
Kandaki birçok parametre değerlendirilir. Hemoglobin seviyesi kansızlık olup olmadığını, trombosit kanın pıhtılaşma durumunu, lökosit enfeksiyon varlığının değerlendirilmesine yardımcı olur.
Gebelikten önce Enfeksiyon tarama testleri
Toksoplazma, kızamıkçık (rubella), sifiliz, hepatit , CMV ve HIV (aids) için tarama yapılır. Bu enfeksiyonlar gebelikte geçirildiğinde bebekte sakatlık oluşturur. Toksoplazma, rubella ve CMV için Ig M ve Ig G antikorlarına, sifiliz için VDRL ye bakarak daha önceden annenin bu enfeksiyonları geçirip geçirmediği araştırılır.
Hepatit ve HIV testleri gebeliğin sonunda da bakılarak aktif enfeksiyon varlığında bebeğe doğum sonrası tedavi planlanır.
Gebelikten önce Biyokimyasal testler
Kan şekeri, karaciğer fonksiyonları ve böbrek fonksiyonları incelenir.
Tiroit fonksiyon testleri
Tiroit hormon seviyelerindeki anormalliklerin tespiti yapılarak gerekli olursa hormon desteği yapılır.
Tam idrar tahlili
Çok kolay yapılmasına rağmen birçok konuda bilgi sahibi olmamıza yardımcı olur. Gebeliğin başından itibaren düzenli olarak her ay yapılması gerekir. İdrarda taş ve kum tespit edilebilir. Bilirubin, protein, glukoz ve eritrosit (kan hücresi) artışı böbreklerde sorun varlığını gösterir. Nitrit, lökosit esteraz ve bakteri varlığı enfeksiyon belirtisi olup tedavi planlanmasına yardımcı olur.
İdrardaki keton seviyesi açlığı gösterir. Bulantı, kusma veya başka bir nedenle yeterli besin alınamazsa keton yükselir. İleriki haftalarda preeklampsi ve eklampside idrarda protein artar. İdrarın yoğunluğuna bakarak gebenin yeterli sıvı alıp almadığı takip edilir.
İdrar kültürü
Gebelikte şikayet olduğunda ve tam idrar tahlilinde enfeksiyon bulgusu olduğunda bu test yapılır. Bakteri tespit edildiğinde antibiyotik duyarlılık testi sonucuna göre tedavi planlanır. Gebelikte bulgu vermeden idrar yolları enfeksiyonu olabilir (asemptomatik bakteriüri). Bu yüzden her trimestrde idrar kültürü yaptırmak gerekir.
Genel anlamda ne zaman hamilelik testi yapılır?
Birçok durumda ne zaman hamilelik testi yapmak ile alakalı kafa karışıklığı oluyor. Bu da ya anne olmak istiyorsanız ya da cinsel ilişki sonrası oluyor. Uzmanlar, testin kaçırılmış adetten sonra bir hafta bekledikten sonra yapılabileceğini söylüyor. Adet içerisinde test yapılırsa büyük bir ihtimalle yanlış sonuç olacaktır.
Bir diğer alternatif ise, adet dönemini kaçırmayı beklememektir. Bu durumda cinsel ilişki sonrasında en az bir hafta beklenilir. Beklenilmesinin sebebi eğer hamilelik mevcutsa vücudun HCG hormonu üretmesidir. Bu üretme süreci en az bir haftadan başlıyor. Bu süreç sonunda, eğer sağlık açısından önemli bir sorununuz yoksa test yapabilirsiniz.
Sağlıklı günler dileriz 😊
