Gebelikte bacak krampları, ödem ve varisli damarlar gibi normal kabul edilse de rahatsızlığa neden olabilir. Kramp durumunda ne yapılacağını ve krampları önlemek için ne yapılacağını bilmek, hamilelik sırasında fiziksel rahatlık sağlayacaktır. Bacak krampları, genellikle ikinci ve üçüncü trimesterde ortaya çıkan yaygın bir gebelik semptomudur. Aslında, tüm hamile kadınların neredeyse yarısı üçüncü trimesterde kas spazmları bildiriyor.
Gebelikte bacak krampı ne zaman başlar?
Kramp, genellikle bacak kaslarında ve ayaklarda ani bir ağrı krizidir. Şiddetli ağrı ve kramplar bacaklarda başlar ve yukarı doğru yayılır. Genellikle ikinci ve üçüncü trimesterde görülür. Gün içinde yapılabilmesine rağmen en çok geceleri oluşur çünkü bu dönem yorgunluk ve ödemin en şiddetli olduğu dönemdir.
Gebelikte bacak krampı nedenleri
Kesin nedeni net olmamakla birlikte, kilo alımı ve ağırlık merkezindeki değişiklikler, vitamin eksikliği, metabolizma değişiklikleri ve hareket edememe nedeniyle bacaklarda oluşan aşırı yüklenme kramplara neden olabilir. Hamilelik sırasında bacak kramplarını listelersek:
- Yorgunluk; Vücut ağırlığındaki artış ve ağırlık merkezinin yer değiştirmesi fazladan kasılmalara neden olmakta.
- Bacak damarlarında baskı; Fazla kilo ve rahmin baskısı nedeniyle varis ve ödemlerin gelişmesi
- Metabolizmanın değişmesi; yeme alışkanlığındaki değişiklerin olması ve fosfor, kalsiyum ve magnezyum dengesinin değişmesi. Hamilelikte magnezyum ve kalsiyum fetusa fazla oranda geçtiği için annede eksiklik görülür ve bunun sonucunda kramp olur. Bunun yanında fosfor seviyesinde olan artış da baskı ile birlikte damarlarda basıya ve sonrasında ödeme neden olur.
- Gebelik hormonları; değişen hormonlar ağrı ve kasılmalara neden olur.
Gebelikte bacak krampı tedavisi
Kramp girdiğinde hemen yapılması gerekenler:
- Bacağın kalçadan bükülmesi; Diz düz hale getirilerek bacak kalçadan gövdeye doğru kıvrılır (fleksiyona getirilir), aynı anda ayak bileği ve parmaklarda gövdeye doğru kıvrılarak hafif baskı uygulanır.
- Soğuk uygulama; soğuk sert bir yüzeyde bir süre oturmak veya buz ile kramp giren kasa soğuk uygulama yapmak gerekir
- Sıcak uygulama; Germe ve soğuk uygulama sonrasında ağrı azalınca ağrıyı daha da azaltmak için sıcak uygulama yapılır
- Masaj; Ağrı tamamen geçtikten sonra masaj yapılır. Ağrı devam ederken masaj yapılmaz.
Gebelikte bacak krampı önlenmesi
Hamilelik döneminde krampların tamamen önlenmesi tamamen engellenemese de alınacak önlemlerle ağrı ve şiddeti oldukça azaltılabilir. Yapılması gerekenler:
- Düzenli egzersiz; Hamilelik döneminde düzenli yürüyüş ve yüzme bacaktaki kan akımının daha düzenli olmasını, ödem ve varislerin daha az olmasına yardımcı olur. Kramp için özel egzersiz yapılabilir. Bacak ve ayak 30 kez aşağı yukarı eğilip düzeltilir, ayak 8 kez sağa ve sola döndürülür, diğer bacak ile de aynı şekilde çalışılır.
- Ayaklar yukarı kaldırılır; İstirahat halindeyken kan dolaşımının daha rahat olabilmesi için ayaklar yukarı kaldırılıp uzatılır.
- Yarım topuklu ayakkabı; Yarım topuklu ayakkabı ve terlik sürekli kullanarak bacak ve bel kaslarındaki gerilme şiddeti azaltılır.
- Varis çorabı; Bacaklardaki kanın geri dönüşümüne yardımcı olmak için varis çorabı kullanılabilir.
- Masaj; Kaslardaki yorgunluğu azaltır ve kan akımına yardımcı olur.
- Diyet; Aşırı kilo alınması bacaklara binene kuvveti arttırır. Gerekli olan kadar kilo almak krampları azaltır. Kalsiyum be magnezyumdan zengin yiyecekler tercih edilmeli ya da destekleyici tedavi uygulanmalı. Hidrasyon önemli olduğu için sıvı alınımına dikkat edilmeli.
Gebelikte bacak krampı olunca ne zaman doktora başvurmalı?
Kramp sonrası ağrı çok şiddetli ve uzun sürmesi sorun olduğunun habercisi olabilir. Şu durumlarda doktora başvurmak gerekir:
- Bacakta kramp ile birlikte şişlik, ağrı, kızarıklık, ısı artışı ve hassasiyet olması derin ven trombozu (DVT) habercisidir.
- Geçmeyen ağrı
- Yürüyüş yaparken sorun yaşanması
- Kalsiyum ve magnezyum ihtiyacının duyulması
Hangi çareler gerçekten işe yarar?
- Yatmadan önce esneme
- Geceleri yatmadan önce baldırı germek bacak kramplarını önlemeye veya hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu adımları takip edebilirsiniz:
- Bir kol boyu uzakta bir duvara dönük durun.
- Ellerinizi önünüzdeki duvara koyun.
- Sağ ayağınızı geri çekin. Topuklarınızı her zaman yerde tutun ve sağ bacağınızı düz tutarken sol dizinizi bükün. Sağ baldır kasınızdaki gerginliği hissedeceğiniz şekilde sol dizinizi bükülü tutun.
- 30 saniyeye kadar tutun. Gerekirse bacak değiştirin.
- Susuz kalmamak;
- Hamilelik sırasında bol su içmek dehidrasyonu önlemek için önemlidir ve dehidrasyon da bu korkunç bacak kramplarına yol açabilir.
- Hamilelik sırasında her gün 8-12 bardak su içmeye çalışın.
- Isı uygulamak;
Kramplı kasınıza ısı uygulamayı deneyin. Krampı gevşetmeye yardımcı olabilir. Süslü bir ısıtma yastığı satın almanıza gerek yok: Pirinçle doldurulmuş mikrodalgaya dayanıklı bir bez torba (veya bir çorap) da kullanabilirsiniz.
Sağlıklı günler dileriz 😊
