Gebelikte grup B Streptokok (GBS), vajen ve rektumunda bulunabilen bakteriyel bir enfeksiyondur. Bu bakteri sağlıklı yetişkin kadınların vajen ve rektumlarında % 25 oranında bulunur. Bu yetişkinlerin çoğunda hiçbir klinik bulgu olmayabilir. GBS cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon değildir.
GBS için testi pozitif olan kadınlar bakteri ile kolonize olmuştur. GBS doğumda anneden bebeğe geçebilir. GBS pozitif her gebenin bebeğinde enfeksiyon olmaz. Yaklaşık 2000 vajinal doğumdan birinde bebekte GBS enfeksiyonu olur. GBS enfeksiyonu bebekte nadir olmasına rağmen ciddi sorunlara yol açabilir.
Gebelikte grup B streptokok tanısı
Gebelerde GBS taraması 35-37. haftalarda yapılmalıdır. Kültür çubuğu ile vajen ve rektumdan örnek alınır. Test 24-48 saat içinde sonuçlanır. GBS taraması pozitif çıkan kadınlar taşıyıcıdır. Antibiyotik ile tedavi edilmemiş GBS taşıyıcısı kadınların doğumda enfeksiyonu bebeklerine bulaştırma ihtimalleri 200 de birdir.
Grup B streptokok taşıyıcı gebede korunma
GBS taraması pozitif çıkan kadınların çoğunda herhangi bir bulguya rastlanmaz. Ancak bazı gebeler GBS pozitif bebek doğurma riskleri daha yüksektir. Bu riskler:
- 37 haftadan önce membran rüptürü ve doğum
- Doğumdan 18 saat önce membran rüptürü
- Doğumda ateş
- Gebelikte GBS nedeniyle idrar yolu enfeksiyonu
- Daha önceden GBS lu bebek doğumu
Bu durumlarda mutlaka koruma ve tedavi amaçlı antibiyotik kullanılmalıdır. GBS pozitif gebelerde GBS enfeksiyonlu bebek doğurma riski:
- 1/200 antibiyotik kullanmayanda
- 1/400 antibiyotik kullananda
Bebeği GBS tan korumanın en iyi yolu antibiyotik kullanmalıdır. Risk grubu olan kadınlarda antibiyotik damar yolu ile verilmelidir. GBS taşıyıcısı kadınlarda doğumdan önce tedavi vermek etkili olmayabilir. GBS lar barsak sisteminde kolonize oldukları için tedavi sonrası tekrar vajene gelebilir. Tedavi doğum sırasında verilmelidir.
Grup B streptokok enfeksiyonlu bebek
GBS enfeksiyonu bebekte erken ve geç bulgular oluşturur.
Grup B streptokok enfeksiyonu erken bulguları
- Doğumdan sonra birkaç saat içinde belirir
- Solunum problemleri, kalp ve kan basıncı düzensizlikleri
- Bağırsak ve böbrek problemleri
- Sepsis, pnömoni (zatüre) ve menenjit en sık komplikasyonlar
Erken bulgu veren bebekler acilen damar yolu ile antibiyotik verilerek tedavi edilmelidir.
Grup B streptokok enfeksiyonu geç bulguları
- Semptom ve bulgular doğumdan sonra bir hafta veya birkaç ay içinde ortaya çıkar
- Menenjit en sık komplikasyon
- Geç oluşan GBS erken oluşan kadar sık değildir.
Geç dönemde oluşan GBS enfeksiyonunun sebebi sadece doğum olmayabilir. Bebek enfeksiyonu başka yollarla da almış olabilir.
Gebelikte sitomegalovirüs (CMV) nedir?
CMV herpes grubundan olan bir virüstür. Bulaşma sonrası vücutta uzun süre canlı olarak çok uzun süre kalabilir. Vücut sıvılarından (idrar, ter, tükrük, gözyaşı, semen ve süt) belirli dönemlerde hiçbir şikayet oluşturmadan atılır.
CMV
- 40 yaş üstü yetişkinlerin büyük çoğunluğu enfeksiyonu geçirmiş
- Düşük sosyo ekonomik grupta daha fazla görülür
- Enfeksiyon olunca riskli olan gruplar:
- anne karnındaki bebekler
- organ nakli olmuş veya aids olmuş immün sistemleri zayıf olan kişiler
CMV gebelik sırasında geçirildiğinde bebeğe geçebilen bir virüstür. Sağlıklı kimselerde CMV enfeksiyonu genellikle zararsız olup nadiren hastalığa neden olur. Doğumdan sonra CMV enfeksiyonu çok az semptom verir ve herhangi bir sağlık problemi oluşturmaz. Enfeksiyon sonrasında CMV vücutta canlı olarak kalır fakat aktif değildir. İki tür CMV enfeksiyonu var: Primer CMV enfeksiyonu ve tekrar oluşan CMV enfeksiyonudur. Eğer immün sistem zayıflarsa virüs tekrar aktif hale geçip hastalığa neden olabilir. Gebelikte geçirilen primer CMV enfeksiyonu bebekte çok ciddi sorunlar oluşturur.
CMV enfeksiyonu bulguları
Enfeksiyon geçiren çocuk ve yetişkinlerin çoğunda CMV hiçbir bulgu oluşturmazken nadir olarak görülen bulgular:
- Ateş
- Bezlerde şişkinlik
- Yorgunluk ve bitkinlik
CMV enfeksiyonu yayılması
Yayılma kişiden kişiye direk olur. Yemek, su veya aracı hayvan konaklarına ihtiyaç duymaz. Çok bulaşıcı olmamasına rağmen evde, kreşte ve bakım evlerinde bulaşabilir. Ayrıca virüs yayan kişiye yakın temas olursa vücut sıvıları ile bulaşır.
CMV enfeksiyonu tanı konması
Çoğu CMV enfeksiyonun tanısı çok az bulgu verdiği için konmaz. Ancak enfeksiyon sonrası oluşan antikorlar ömür boyu kalır. Enfeksiyon sonrası oluşan antikorlar 2. haftadan sonra tespit edilebilir. Ayrıca virüs idrar, boğaz ve doku örneklerinden üretilebilir. Ancak üretmek pahalı olduğu için çok anlamlı değildir. Eğer gebede CMV enfeksiyonu tespit edilirse bebeğin etkilenip etkilenmediği amniyosentez ile tespit edilebilir. Bebek doğduktan sonra idrar, kan ve tükürüğünde virüse bakılabilir.
Sağlıklı günler dileriz 😊
