Gebelikte siyatik sinir ağrısı kalçadan başlayıp bacak boyunca devam eden derin, bazen keskin bazen yaygın olup hafif veya çok şiddetli olabilir. Siyatik sinir bacağın duyu ve motor fonksiyonlarını düzenleyen vücuttaki en büyük sinir olup baldırın arka tarafı, bacağın arka tarafı ve ayağın tabanından sorumludur.
Siyatik ağrı sinir boyunca hissedilir; kasıktan bacağın arka tarafına ve sonrasında ayağa kadar yayılabilir. Ağrı arttıkça bacak güçsüzleşir, refleksler azalır, diz ve bilekte sorunlar başlar. Bacak ne kadar yukarı kaldırılırsa ağrı o kadar artar.
Gebelikte siyatik ağrı nedenleri
Siyatik sinir belin alt bölgesinde L4-5, S1, 2, 3 bölgesinden köken duyu ve motor fonksiyonlarını düzenleyen vücuttaki en büyük sinir olup kalçadan çıkıp bacağın arka tarafına geçer. Siyatik sinir ağrısı sinirin çıkış yeri ya da geçtiği yerlerin herhangi birinde sıkışması ile olur. Siyatik ağrı sinirin çıkış bölgesinde omur arasındaki diskin fıtıklaşması sonucunda sinire baskı yapmasıyla olur. Baskı ayrıca kemik değişiklikleri, spinal kanal daralması, osteoartrit, dejeneratif disk değişiklikleri gibi nedenlerden de kaynaklanabilir.
Gebelikte fıtığa bağlı siyatik ağrı çok sık değildir. Fakat siyatik ağrıya benzer bel ağrıları %50-80 oranında değişen sıklıkta görülür. Gebelikte siyatik ağrı kas gerilmesi ve eklemlerdeki gevşemeye bağlı da olabilir. Pelvik kemik ağrı, sakroiliak eklem sorunları ve priformis sendromu (kalçadaki kaslardan birinde oluşan sorun) nedeniyle gebelikte siyatik ağrı sık görülür. Bunun sebebi gebelik nedeniyle artan relaxin hormonu özellikle kalça bölgesindeki eklemlerde ve bağlarda gevşemeye neden olur. Bu nedenle siyatik ağrı sık görülür. Hamileliğin ilerlemesi ile artan bebek ağırlığı eklem ve bağlarda baskıyı arttırır. Bebeğin pozisyonu bile fazladan baskıya neden olarak siyatik ağrıyı şiddetlendirir.
Gebelikte siyatik ağrı bulguları
Siyatik sinir ağrı bulguları:
- Bacak ya da kalçada tek taraflı ağrı
- Siyatik sinir boyunca kalçadan bacağın arkasından ayağa dökülen ağrı
- Keskin, sızlama ve yanma tarzı ağrı
- Bacak ve ayağı etkileyen hissizlik, karıncalanma, uyuşma
- Oturma, kalkma ve yürümede zorluk
Ağrı olunca mutlaka doktora danışmak gerekir.
Gebelikte siyatik ağrıda egzersiz
Gebelikte siyatik sinir ağrı tedavisi için masaj ve fizik tedavi yapılabilir. Hamilenin kendi kendine ağrıyı azaltmak için bacak ve kalça kaslarını gererek siyatik sinir üzerindeki baskıyı azaltması gerekir. Bazen ağırlık kaldırmadan yapılan egzersizler ve yüzme işe yarar.
Gebelikte siyatik ağrıyı ve rahatsızlığı azaltacak egzersiz hareketleri
Oturarak Priformis Germe: Priformis kası kalçada derine yerleşmiş olarak bulunur ve kasıldığında siyatik sinire bası yapar. Bu egzersiz kastaki gerilmeyi azaltarak sinirin rahatlamasına yardımcı olur.
- Sandalyeye oturulup ayaklar önünde yere düz basılır
- Eğer sol taraf etkilendiyse sol ayak bileğini sağ diz üstüne koy
- Dik durarak öne doğru kalça gerilene kadar eğilme
- 30 saniye bu pozisyonda kalıp tekrar düzel
Gün içinde bu hareket tekrarlayarak yapılır.
Masada Germe: Bu egzersiz iyi hissettirecektir. Bel, kalça ve bacak kasları rahatlayacak.
- Ayaklar hafifçe açık yüz masaya dönük eller masaya dayanmış olarak ayakta hafifçe eğik durulur
- Kolar dik ve sırt düz tutulur
- Kalça masadan yapılabildiği kadar uzaklaştırılır, bel ve bacak arkasında rahatlatıcı bir gerilme hissedilir
- Kalça 2 yana hareket ettirilerek gerilme arttırılır
- Bu pozisyonda 30-60 saniye kalınarak hareket günde 2 kez tekrarlanır
- Bir dakika bu pozisyonda kalınır. Diğer taraf için aynısı yapılarak günde 5 kez tekrarlanır
Gebelik boyunca siyatik ağrı rahatsız edici ve çok ağrılı olabilir. Egzersiz kaslardaki gerilmeyi azaltarak ve bacak sırt ve kalça eklemlerinde hareketliliği arttırarak siyatik ağrının azalmasına yardımcı olur. Uzun süre oturmak veya ayakta durmak siyatik ağrının artmasına neden olur. Gün içinde sık sık hareket ederek pozisyon değiştirilmelidir. Siyatik ağrıyı arttıran hareketleri yapmaktan kaçınılmalıdır. Egzersiz öncesi mutlaka doktora danışılmalıdır. Egzersiz sırasında baş dönmesi, baş ağrısı kanama olursa egzersiz bırakılıp doktora gidilmelidir.
Gebelikte siyatik ağrı tedavisi
Gebelikte siyatik sinir ağrı tedavisi için yapılması gerekenler:
- Ilık duş
- Sıcak havlu ile baskı
- Siyatik ağrı için egzersiz
- Masaj
- Ağrı kesici; acetaminofen içeren ağrı kesicilerden gerekirse günde 3-4 tane 500 mg kullanılabilir
- Eklem içine steroid enjeksiyonu ve sinir bloğu
Siyatik ağrıya neden olan ve arttıran hareketlerden kaçınmak önemlidir. Gebelik boyunca her geçen hafta artarak devam eden hafif rahatsızlık normaldir. Ancak şiddetli ağrı için tedavi gereklidir.
Sağlıklı günler dileriz 😊
