Gebelikte daha önce diyabet hastalığı bulunmayan, ilk gebeliğinde ise yapılan tetkiklerde şeker metabolizmasında sorun görülen hastalarda gestasyonel yani gebelik diyabeti tespit edilir. Bu durumda gebeliğin 24–28. haftalarında 50 gr. glikoz taraması yapılır. Testin uygulanması için istenilen saatte aç ya da tok olarak 50 gr. glikozlu su içirilir. Anne adaylarının bu suyu içesinden 1 saat sonrasında kan şekerine bakılır. Kan şekerinde venöz plazma glukoz seviyesi tespit edilir. Hamilelerde şeker yüklemesi bu dönemin en önemli konularındandır.
Kan Şekeri Yüksek Olan Gebelere Ne Uygulanır?
Kan şekerinin yüksek olması durumunda öncelikle değerlere bakılır. 140 mg/dL ve daha üzerinde çıkan değere sahip olan anne adaylarının hamilelerde şeker yüklemesi sonucu kan şekeri yüksektir. 100 gr. oral glikoz tolerans testi yapıldıktan 3 saat sonra, 100 gr. glikoz testi tekrar yapılır. 3 saat süren yükleme sonrası annede gebelik kan şekeri olup olmadığı kesin olarak saptanır. Şeker yüklemesi yapılan anne adayları test sonrası yemek yememeli ve fiziksel yorgunluktan uzak durmalıdır. Şeker yükleme sonuçlarının verimli olması adına bu koşullara dikkat edilmelidir.
Gebelik Şekerinin Bebeğe Zararları Nelerdir?
Diyabet hastalığının gebelik ile ortaya çıkmasında elbette riskler bulunmaktadır. Diyabete bağlı sorunlardan anne ve bebek olumsuz etkilenebilir. Bu nedenle kontrol altına alınması bu etkilere en az seviyede maruz kalmayı sağlar. Gebelikten önce olan diyabet hastalığının zararları daha fazladır. Gebelikte ortaya çıkan hamilelerde şeker yüklemesi sonucu diyabet hastalığının tespiti için kesinlikle su ya da herhangi bir sıvı tüketilmemelidir.
Gebelik diyabetinde önlem alınmazsa;
- Gebelik zehirlenmesi
- Yüksek tansiyon
- Erken doğum
- Düşük
Bu riskler, kontrol altına alınmayan gebelik şekerinde ortaya çıkan olumsuz durumlardır. Bebekte oluşan anomalilerin nedenleri genellikle gebelik öncesi şeker hastalığı olan anne adaylarından kaynaklanır. Gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığında ise böyle bir sorun yaşanmaz. Gebelik öncesi ya da gebelik kaynaklı şeker hastalığında bebekte fazla kilo sorunu görülebilir. Bu riskleri azaltmanın en iyi yolu ise kan şekerini kontrol altına almak ve HbA1C seviyelerini sürekli takip etmektir.
Gebelikte Görülen Şeker Hastalığının Bebeğe Etkileri?
Şeker hastalığında hamilelerde şeker yüklemesi sonucunda kan şekeri seviyesinin yüksek çıkmasından sonra bebekte oluşabilecek bazı sorunlar bulunmaktadır. Bu sorunları gebelikte ortaya çıkan diyabet hastalığında kontrol altına alırken, gebelik öncesi hastalıkta bu durum zorlu bir süreçtir.
Bebekte;
- Akciğerlerin gelişimini tamamlaması ve buna bağlı solunum yetmezliği
- Bebekte aşırı kilo
- Bebek boy ve kilosunun normal standartların altında olması
- Doğum sonrası kan şekeri düşmesi, sarılık gibi hastalıkların görülme sıklığı
- Böbrek anomalisinin olması
- Kulak anomalisi
- Sindirim sistemi anomalisi
- Kalp hastalıkları
Gebelikte Diyabet Hastalığının Tedavisi
Sağlık açısından gebelik şekerinde uygulanacak olan tedavi yönteminde hamilelerde şeker yüklemesi testi önceliklidir. Şeker seviyesinin yüksek çıkması sonucu ise tedavi yöntemlerinde oral yolla alınan ilaçlar yoktur. Gebelikte oluşan kan şekerinin düzenlenmesi adına egzersiz ve diyet uygulamaları yapılır. İnsülin kullanımı da tedavi yöntemleri arasındadır.
Diyet Programı ve Diğer Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Diyet programında şeker seviyesini yükselten yiyecek ve içeceklerden tamamen uzak kalınması vurgulanır. Hekim tarafından önerilen metotların düzenli olarak anne aday tarafından uygulanması sonucu şeker seviyesi kontrol altına alınır. Egzersizler arasında yürüyüş, yüzme gibi etkinlikler olmalıdır. Anne adayının bu tedavilere cevap vermemesi sonucu son olarak insülin uygulamasına geçilir. Bu yöntemlerden hamilelerde şeker yüklemesi dışında şeker seviyesi kontrol altına alınır. Gebelik şekeri çıkan anneler doğumdan sonra da 75 gr. OGTT testi yaptırmalı ve şeker metabolizması araştırılmalıdır.
