Hamilelikte listeria enfeksiyonu, Listeria monocytogenes bakterisi ile kontamine olmuş gıdaların tüketilmesi ile ortaya çıkan ciddi bir rahatsızlıktır. Listeria enfeksiyonu çeşitli yollar ile bulaşabilmektedir. Bunlar başlıca şu şekildedir:
- Toprak
- Toz
- Su
- İşlenmiş yiyecekler
- Çiğ et
- Hayvan dışkıları
Listeria enfeksiyonu, pek çok kişide hafif bir hastalığa sebep olmaktadır, fakat hamilelik döneminde birey enfeksiyon kaptıysa, henüz doğmamış olan bebeklerde ve yeni doğan bebeklerde ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Bebeğin listeria bakterisini kapması, düşüğe ya da ölü doğuma sebep olabilmektedir, bu sebeple, hamilelikte listeria enfeksiyonunun önlenmesi son derece önemli ve kritiktir.
Listeria Enfeksiyonu Hamile Kadınlar için Neden Bu Kadar Ciddi Bir Rahatsızlıktır?
Bağışıklık sistemi güçlü, sağlıklı ve yetişkin kişilerde listeria enfeksiyonuna sebep olan bakterilerin bu kişilere yiyecek yolu ile bulaşması genel olarak problemlere sebep olmamaktadır. Yapılan araştırmalara göre listeria enfeksiyonu, hamile olmayan ve sağlıklı kişilerde nadiren görülmekte iken hamile kadınlarda daha sık görüldüğü tespit edilmiştir. Listeria enfeksiyonu plasentaya yayılabilir, bu da bebekler için oldukça ölümcüldür.
Listeria Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
Listeria enfeksiyonu belirtileri bakteriye maruz kaldıktan iki gün ya da iki ay sonra ortaya çıkabilmektedir. Hamile olmayan ve sağlıklı olan kişilerde genel olarak hiçbir belirti görülmemektedir. Listeria enfeksiyonunun belirtileri aşağıdaki gibi listelenmiştir:
- Ateş
- Baş ağrısı
- Kas ağrıları
- Üşüme
- Bulantı
- Kusma
- Boyun sertliği
- Kafa karışıklığı
Eğer kişi hamileyse ve yukarıda verilen belirtileri yaşıyorsa mutlaka uzman bir doktora danışmalıdır. Bazı durumlarda listeria’ya sahip olan hamile kadınlar, kendilerini hasta olarak hissetmezler, fakat bu enfeksiyonunun farkına varmadıkları için doğmamış bebeklerine bulaştırabilirler.
Listeria Enfeksiyonunun Nedenleri Nelerdir?
Listeria enfeksiyonuna Listeria monocytogenes isimli bir bakteri sebep olmaktadır, bu bakteri sıklıkla suda, toprakta ve hayvanlarda bulunmaktadır. Toprak içerisinde yetişen sebzeler ve meyveler, topraktan bu bakteriyi alabilirler. Bu bakteri pişmemiş etlerde ve pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinde bulunabilir. Listeria, pişirme ve bakterileri öldürmek için sıvıların çok yüksek sıcaklıklara çıkarılarak ısıtılması işlemi olan pastörizasyon yöntemi ile öldürülebilir.
Aşağıda listelenen yiyecekleri tüketen kişiler listeria durumunu yaşayabilirler:
- Yemek için üretilmiş olan hazır kırmızı et, balık ve kümes hayvanlarının etleri
- Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri
- Yumuşak peynir ürünleri ve çeşitleri
- Toprak ya da gübre olarak kullanılan hayvan dışkıları sebebiyle kontamine olan sebze ve meyveler
- Hijyenik olmayan koşullarda paketlenen ve hazırlanan yiyecekler
Listeria riski bazı durumlarda daha sık bir şekilde görülmektedir. Bu durumları yaşayan kişiler ve hamile kadınlar daha fazla riske sahip olabilmektedir. Bu durumlar aşağıdaki gibi listelenmiştir:
- Diyabet
- Steroid ve steroid türevlerinin kullanımı
- HIV
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- Splenektomi
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanılması
- Kanser
- Alkol bağımlılığı
Listeria vakalarının pek çoğu hamile kadınlarda daha sık bir şekilde görülmektedir. Yapılan araştırmalara göre Hispanik kökenli hamile kadınlar, genel nüfusa oranla 24 kat daha fazla etkilenmektedir.
Listeria Enfeksiyonu Nasıl Teşhis Edilir?
Eğer kişi hamile ise ve ateş ya da grip benzeri belirtiler yaşıyorsa mutlaka uzman bir doktor ile görüşmelidir. Listeria enfeksiyonunun teşhis edilmesi oldukça zordur. Uzman doktor bu noktada bakterinin varlığını tespit edebilmek için belirli kan testleri yapacaktır. Ekstra olarak kan testlerinin yanında kişiye yaşadığı belirtiler ve son zamanlarda yediği yiyecekler de enfeksiyonun tespit edilmesinde kilit bir rol oynar.
Komplikasyonlar
Hamilelik döneminde listeria durumlarında meydana gelen başlıca komplikasyonlar şu şekilde sıralanabilir:
- Düşük
- Ölü doğum
- Erken doğum
- Düşük doğum kilolu bebekler
- Bebeğin anne karnında ölmesi
- Bakteriyel menenjit
- Kan zehirlenmesi
- Zatürre
Hamile kişilerin oldukça dikkatli olması gereklidir.
Hamilelik ve Listeria Enfeksiyonu Tedavisi
Listeria durumu genel olarak antibiyotikler ile tedavi edilebilmektedir. Doktorlar hasta kişiye penisilin tedavisi uygulamaktadır. Eğer kişinin penisiline kaşı alerjisi varsa trimetoprim ya dasulfametoksazol da alternatif olarak kullanılabilir. Aynı zamanda bu antibiyotikler listeria sorununa sahip olan bebeklere ve yeni doğanlara da verilebilir. Doktorunuza danışmadan bu tarz ilaçları KESİNLİKLE tüketmemeli ve teşhis sonrası doğru tedavi yöntemlerini eksiksiz bir şekilde uygulamalısınız.
Hamile Kadınlarda Bu Durum Önlenebilir mi?
Bu durumun oluşması belirli yiyeceklerin tüketilmemesi ile önlenebilmektedir. Bunlar aşağıdaki gibi listelenmiştir:
- Soğutulmuş etler
- Çiğ et
- Güzel yıkanmamış çiğ meyve ve sebzeler
- Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri
- Soğutulmuş ve çiğ füme deniz ürünleri
- Pastörize edilmemiş peynir ve peynir ürünleri
Listeria’ya sebep olan bakteriler çok yaygındır ve bu sebepten ötürü çoğu zaman önlenemeyebilir. Hamile kadınlar, bu enfeksiyon ile belirtileri yaşıyorsa mutlaka uzman bir doktor ile görüşmelidir. Sadece bu rahatsızlık durumuna yakalanmamak için değil, esasen bağışıklık sistemini güçlendirmek ve daha sağlıklı bir şekilde beslenmek için yukarıda listelenen önlemlere son derecede dikkat edilmesi gerekir. Annelik Yolunda ekibi olarak sağlığınızı oldukça önemsiyor ve mutluluğunuzu istiyoruz. Kendinize çok iyi bakın.
