Hamilelik başladığı andan itibaren hamileliğin her günü, bebek ve anne adayı için oldukça önem taşır. Bu süreç oldukça heyecan verici olsa da, bazı rahatsızlıkları da beraberinde getirebilir ve anne adayını zorlayabilir.
/pregnant-woman-sitting-in-the-bed-818131086-5a5ab4739802070037dfe4a5.jpg)
Hamilelikte en sık karşılaşılan rahatsızlıklar arasında sabah bulantısı ve kusmalar, artmış tükürük salınımı, sık idrara çıkma, idrar kaçırma, bel ve sırt ağrıları, baş ağrısı, karın ağrısı, mide yanması, kramplar, varis, ödem, şişkinlik ve kabızlık bulunmaktadır. Ayrıca uyku sorunları, burun kanamaları, el ve ayakta uyuşmalar, vücutta kaşıntı, gebelik şekeri, kilo alma, bel kalınlaşması, vücutta oluşan çatlaklar, saç dökülmeleri, cilt problemleri, alerji, diş sorunları, vajinal kanamalar – akıntılar, göğüslerde değişiklikler ve cinsel problemler gibi rahatsızlıklar da görülebilir. Hamilelik süresince tüm bu fiziksel rahatsızlıklar dışında anne adayında yorgunluk, depresyon, panik atak, unutkanlık, dikkat toparlama zorluğu, depresif duygu durumları ve ağlama krizleri gibi psikolojik durumlar da yaşanabilir.
Sabah Bulantıları
Sabah bulantıları ve ani kusmalar her hamile kadın için olağan durumlardan biridir. Hamilelerin %80’inde gastrointestinal şikayetler ve %45’inde çeşitli şiddetlerde kusma görülür, fakat ikiz bekleyen hamile kişilerde bu durum daha uzun ve sıkıntılı olabilir. Sabah bulantıları hormonların görevini düzgün yaptığının bir göstergesidir, ancak bulantı ve kusmaların sebepleri kesin olarak bilinememektedir.
Sabah bulantılarının şiddetinin farklı olmasının nedenleri arasında hormon seviyeleri, stres düzeyleri ve yorgunluk gibi etkenler bulunmaktadır.
Sabah bulantıları ve kusmaları için alınabilecek önlemler aşağıdaki gibidir:
- Bulantı olan dönemlerde katı, tuzlu ve kokusuz besinler tercih edilmelidir.
- Kusma yolu ile sıvı kaybı gerçekleşiyorsa, vücudun sıvı ihtiyacı karşılanmalıdır. Bu noktada önemli olan hamile bireylerin az az ve sık sık sıvı alması gereklidir.
- Bu dönemde alınan vitaminler, tek bir seferde alınmalıdır.
- Mideyi bulandıracak her türlü koku, görüntü ve tattan olabildiğince uzak durulmalıdır.
- Mideyi bozabilecek yiyecek ve içecekler tüketilmemelidir.
- Sigara ve alkol kullanılmamalıdır. Sigara kullanılan ortamdan uzak durulmalıdır.
- Mide boş bırakılmamalı, az az ve sık sık yenilmelidir.
Terlemede Artış
Hamilelik sürecinde vücut, bebeğin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için daha fazla kan ve vücut sıvısı üretir. Kan ve vücut sıvılarındaki artışlar da terlemeye neden olabilir. Terleme en çok ellerde, bacaklarda, bileklerde ve yüzde oluşmaktadır. Terleme, hamileliğin herhangi bir döneminde yaşanabilir, fakat en çok hamileliğin 5. ayında artışlar gözlemlenir. Hamilelik döneminde terlemeye karşı bazı önlemler alınabilir. Örnek olarak, sıcak havalarda dışarıda fazla vakit geçirilmemelidir; vücudu sarmayan rahat kıyafetler ve ayakları sıkmayan ayakkabılar tercih edilmelidir; bol su tüketilmeli, potasyum açısından zengin yiyecekler tüketilmelidir; ayrıca, aşırı tuz tüketiminden de kaçınılmalıdır.
Kabızlık
Hamilelikte kabızlıkla çok sık karşılaşılan bir problemdir. Hormon düzeyindeki artışların yanı sıra büyümekte olan rahmin bağırsaklara baskı yapması kabızlığa neden olabilir. Bu sebeple, hamilelik sürecinde oldukça dikkatli olunmalıdır. Kabızlığa neden olabilecek yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Hamilelik döneminde beslenme düzeni daha çok lif bakımından zengin taze meyve ve sebzelerden oluşmalıdır.
Burun Kanaması
Hamilelikte en sık yaşanan şikayetlerden birisi de burunda dolgunluk hissi ve burnun sıklıkla kanamasıdır. Bu kanamalar, hamilelik sırasında artan östrojen ve progesteron hormonlarının burnun iç dokusuna kan akımını artırarak, yumuşamaya ve şişmeye yol açmasına bağlı olabilir. C vitamini içerikli beslenme , kılcal damarların direnci artırılabilir ve kanama riski azaltılabilir. Hamilelik dönemi ilerledikçe burun tıkanıklığı artabilir. Gece saatleri öksürükler ve boğazda tıkanmalar yaşanabilir. Bu gayet normal bir durumdur. Bu tarz rahatsızlıkları önleyebilmek için içerisinde herhangi bir ilaç ve kimyasal içermeyen bir burun damlası kullanılabilir. Ekstra olarak, odaya koyulacak nemlendiriciler ile odanın nem dengesi korunabilir ve havadaki kuruluk azaltılabilir.
Çatlaklar
Hamilelikte en sık karşılaşılan bir diğer sorun ise vücutta oluşan çatlaklardır. Hamile kadınların %90’ında bu problem gözlemlenir. Çatlaklar, daha çok göğüslerde, karın ve kalça bölgesinde meydana gelir. Bu çatlaklar pembe – kırmızı renkte ve hafifçe çentikli bir yapıya sahiptir. Çatlak izleri, hızlı kilo artışına bağlı olarak gerilerek derinleşebilir, fakat düzenli olarak spor yapan, sağlıklı beslenen ve esnek bir vücut yapısına sahip ve gebelikte az kilo alan kadınlarda daha az çatlaklar meydana gelir. Ayrıca, sanılanın aksine çatlakları yok etmek için kullanılan krem, yağ ve losyon gibi kozmetikler kısmi fayda sağlar.
Duygusal Değişiklikler
Hamilelik döneminde görülen ve olağan kabul edilen geçici duygusal dalgalanmalar, genel olarak hamileliğin ilk aylarında olur. Hamileliğin istendiği durumlarda bile hamileliğin öğrenilmesinden itibaren anne adayında çelişik duygular belirebilir. Bu duygusal çelişkilerin belirli bir tedavisi yoktur, fakat sağlıklı beslenmek, diyet yapmak, dengeli bir biçimde dinlenmek, spor yapmak, hissedilen duyguları konuşarak ifade etmek ya da sosyal çevredeki insanlarla paylaşmak sorununun ağırlaşmasını engelleyebilir.
Sosyoekonomik stres, kişisel ya da aile özgeçmişinde geçirilmiş depresyon öyküsü, eşin yeterli derecede destek vermemesi ve gebelik komplikasyonları sebebiyle hastaneye yatırılma gibi durumlar anne adayını strese sokabilir. Hamile birey hem kendi hem de bebeğinin sağlığı ile ilgili kaygılar duyabilir.
Yaşanan tüm bu faktörler, depresyonu daha da artırabilir. Anne adayında uyku bozuklukları, yeme alışkanlıklarında değişiklik, sürekli yorgunluk hissi, işe odaklanamama, aktivitelere ve eğlenceye ilgi duymama gibi durumlar gözlemleniyorsa ve bu değişimler iki haftadan uzun sürüyorsa, psikolog ya da terapist desteği gerekebilir.
Annelik Yolunda ekibi olarak bu yazımızda sizlere hamilelik döneminde sık yaşanan rahatsızlıklardan bahsettik. Ekip olarak, sağlığınıza dikkat etmenizi temenni eder, mutlu günler dileriz. 😊
Kaynaklar:
- https://www.nhs.uk/pregnancy/related-conditions/common-symptoms/common-health-problems/
- https://www.nichd.nih.gov/health/topics/pregnancy/conditioninfo/complications
- https://www.cdc.gov/reproductivehealth/maternalinfanthealth/pregnancy-complications.html
Görsel Kaynak: https://www.verywellfamily.com/causes-and-treatments-of-heartburn-during-pregnancy-4174324
