HPV aşısı (Human Papillomavirus), insan papillomavirusu adı verilen bir virüse bağlı ciddi sağlık sorunlarını önlemek için uygulanır. Bu aşı, rahim ağzı kanseri, penil ve anogenital siğiller gibi HPV’ye bağlı ciddi hastalıkların önlenmesine yardımcı olur. HPV aşısı, genç kadınlar ve erkekler arasında yaygın olarak önerilmektedir ve cinsel aktiviteye başlamadan önce yapılması önerilir. Aşı, enjeksiyon yoluyla verilir ve genellikle üç doz olarak verilir. Yan etkileri nadir görülür ve geçicidir. Human Papillomavirus aşısı, uzun süreli koruyucu etki sağlar ve aşı sonrası düzenli smear takibi yapılması önerilir. HPV aşısı hakkında detaylı bilgileri ve sıkça sorulan soruları sizler için Annelik Yolunda ailesi olarak derledik.
Aşı Kimlere Önerilmektedir?
HPV aşısı, 11-12 yaş grubunda başlanması ideal olabilir. Ancak, daha büyük yaş grubunda dadaha çok tercih edilir. Aşı, cinsel aktiviteye başlamamış olsun veya olmasın, tüm yetişkinlere önerilir. Aşı, HPV virüsüne maruz kalmamış veya virüse karşı henüz bağışıklık kazanmamış olan herkes için faydalıdır.
Ayrıca, bazı risk grupları için aşı daha önemlidir. Bunlar arasında;
- HIV veya başka bir sistemik hastalığı olanlar
- İmmun sistemi zayıf olanlar
- Başka bir HPV hastalığına sahip olanlar
Bu gibi durumlarda, doktorlar aşının yararları ve gerekli olduğunu değerlendirerek öneri yapabilirler.
HPV Aşısı Nasıl Uygulanır?
Human Papillomavirus aşısı, enjeksiyon yoluyla verilir. Aşı, genellikle üç doz olarak verilir ve aşılamalar arasındaki zaman aralıkları belirlenmiş bir düzen izlenir. Aşılama programı, kişinin yaşına, cinsiyetine ve HPV aşısına maruz kalma durumuna göre değişebilir.
Aşı, doktorunuz tarafından kol veya biceps bölgesine yapılır. Aşılamanın uygulanması kolaydır ve birkaç dakika içinde tamamlanabilir. Aşı uygulandıktan sonra, aşı yerinde biraz şişme veya kızarıklık olabileceği gibi, ağrı da hissedilebilir. Ancak, bu yan etkiler genellikle kısa süreli ve geçicidir.
Aşı programının tamamlanması, HPV virüsüne karşı koruyucu bir bağışıklık oluşmasını sağlar ve ciddi HPV hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur. Doktorunuz, aşı programınızı ve aşılar arasındaki zaman aralıklarını en iyi şekilde değerlendirerek size rehberlik edecektir.
Aşının Yan Etkisi Var Mıdır?
Human Papillomavirus aşısı, genellikle çok az veya hiç yan etkiye neden olmaz. Aşı uygulandıktan hemen sonra, aşı yerinde kızarıklık, şişme veya ağrı hissedilebilir. Bunlar genellikle kısa süreli ve geçicidir.
Başka yan etkiler de nadir olarak görülebilir ve bu yan etkiler genellikle hafif veya orta şiddette olabilir. Bunlar arasında baş ağrısı, halsizlik, ateş, kas ağrısı veya baş dönmesi bulunabilir.
Eğer aşı uygulandıktan sonra ciddi yan etkiler hissederseniz, doktorunuza danışmalısınız. Aşının yan etkileri, herkes için aynı şekilde ortaya çıkmaz ve aşı yapılan kişinin kişisel durumuna göre değişebilir.
HPV Aşısının Etkisi Ne Kadar Sürer?
HPV aşısı, uzun dönemli bir koruma sağlar. Aşının etkisi, aşı yapıldıktan sonra birkaç yıl içinde azalabilir, ancak genellikle uzun dönemli bir koruma sağlar. Etkisinin süresi, aşılanan HPV tipine göre değişebilir. Aşı, en yaygın HPV tiplerine karşı koruma sağlar ve bu tip HPV’lerin neden olduğu rahim ağzı kanseri riskini azaltır.
HPV aşısı, tek bir doz veya üç doz halinde uygulanabilir. Üç dozlu aşı daha yüksek bir koruma sağlar ve daha uzun bir etkisi vardır. Aşı yapılan kişinin yaşına, cinsiyetine ve HPV aşısına maruz kalma durumuna göre, aşının etkisinin süresi değişebilir.
Herkesin HPV aşısının etkisinin ne kadar süreceği hakkında doktorlarından tam bilgi alması önerilir. Aşının etkisinin süresi, kişisel durumuna, yaşa, cinsiyete ve HPV aşısına maruz kalma durumuna göre değerlendirilmelidir.
Aşı Sonrası Smear Takipleri Yapılmalı Mı?
HPV aşısı, rahim ağzı kanseri riskini azaltır, ancak kanser riskini tamamen ortadan kaldırmaz. Aşı sonrası düzenli smear takipleri yapılması, aşının etkisinin devam ettiğinden emin olmak ve varsa diğer HPV tiplerine karşı koruma sağlamak amacıyla önerilir.
Aşı sonrası smear takiplerinin sıklığı, kişinin yaşına, cinsiyetine, HPV aşısına maruz kalma durumuna ve doktorlarının önerilerine göre değişebilir. Herkesin kendi doktorlarından düzenli smear takipleri hakkında tam bilgi alması önerilir.
Ayrıca, HPV aşısı alan kişilerin düzenli olarak diğer kanser tarama testlerini de yapması önerilir, çünkü HPV aşısı sadece rahim ağzı kanseri değil, diğer kanser tiplerine de karşı koruma sağlayabilir.
Düzenli smear takipleri yapmak, erken tanı ve tedaviyi mümkün kılar, bu da hastalığın ilerlemesini veya kanser gelişmesini önler. Herkes, kendileri ve sevdikleri için sağlıklı kalmanın en iyi yolunun düzenli olarak doktorlarına danışmak ve tavsiyelerine uymak olduğunu unutmamalıdır.
HPV Aşısı Gebelerde ve Emzirenlerde Yapılabilir Mi?
HPV aşısı, gebelik veya emzirme döneminde güvenle yapılabilir. Ancak, hamilelik veya emzirme sırasında HPV aşısı yapılması konusunda doktorlarından öncelikle tavsiyelerini alması önerilen gebeler ve emziren anneler vardır.
Araştırmalar, HPV aşısının hamilelik veya emzirme döneminde bebeğe zarar vermeyeceğini veya anne sütüne geçmeyeceğini göstermiştir. Ancak, hamilelik veya emzirme sırasında aşı yapılması konusunda endişeleri olan gebeler ve emziren anneler, doktorlarından öncelikle tavsiyelerini almalıdır.
Ayrıca, hamilelik veya emzirme sırasında HPV aşısı yapılması halinde, doktorlarının belirleyeceği düzenli takipler yapmak da önemlidir. Bu, aşının etkisinin devam ettiğinden ve herhangi bir yan etkinin oluşup oluşmadığından emin olmak için önerilir.
Herkes, kendileri ve sevdikleri için sağlıklı kalmanın en iyi yolunun düzenli olarak doktorlarına danışmak ve tavsiyelerine uymak olduğunu unutmamalıdır.
Erkekler Aşılanmalı Mı?
Evet, erkekler de HPV aşısı yapabilirler. HPV aşısı, rahim ağzı kanseri dışında penil kanser ve anüs kanserinin oluşmasını önleyebilir. Bu nedenle, erkeklerin de HPV aşısı yapması önerilir. Erkeklerin aşı yapması, rahim ağzı kanserini önlemek için tek başına yeterli değildir, ancak bu aşının yanı sıra diğer koruyucu önlemlerin de alınması gerektiği unutulmamalıdır.
HPV, cinsel temasla bulaşan bir virüstür ve kadınlarla erkekleri eşit şekilde etkileyebilir. Erkeklerde siğil oluşumuna neden olabilir ve başka kadınlara bulaşarak onların da siğil veya kanser riskini artırabilir. Bu nedenle, erkeklerin aşılanması, virüs enfeksiyonunun önlenmesiyle dolaylı olarak kadınların enfeksiyon riskinin de azaltılmasına yardım edebilir. Ancak, bu teoriyi destekleyen yeterli bilimsel kanıt bulunmamaktadır ve bu nedenle, şu anda erkekler için aşı önerilmemektedir.
Erkeklerin HPV aşısı yapması konusunda endişeleri olsa da aşı yapmak istemeyen erkekler, diğer koruyucu önlemlere uymak suretiyle de rahim ağzı kanseri ve diğer HPV kaynaklı kanserlerden korunabilirler.
Herkes, kendileri ve sevdikleri için sağlıklı kalmanın en iyi yolunun düzenli olarak doktorlarına danışmak ve tavsiyelerine uymak olduğunu unutmamalıdır.
HPV Aşısı Önerilen Yaş Grubunda Değilseniz Rahim Ağzı Kanserinden Korunmak İçin Başka Neler Yapabilirsiniz?
Human Papillomavirus aşısının önerilen yaş grubunda değilseniz bile rahim ağzı kanserinden korunmanın diğer yolları vardır. Bunlar şunlardır:
- Sigara içmeme veya bırakma: Sigara içmek, rahim ağzı kanserinin riskini artırır. Sigarayı bırakma veya asla başlamamak, kanser riskini azaltmanın en iyi yollarından biridir.
- Alkol kullanmama veya sınırlama: Alkol kullanmak, rahim ağzı kanseri riskini artırır. Alkol kullanmamanın veya sınırlı miktarda kullanmanın, kanser riskini azaltmanın en iyi yollarından biridir.
- Dengeli beslenme: Dengeli ve sağlıklı bir diyet, rahim ağzı kanserinin oluşma riskini azaltır. Bol miktarda sebze ve meyve tüketmek, kanser riskini azaltan besinler arasındadır.
- Fiziksel aktivite: Sık sık egzersiz yapmak, rahim ağzı kanserinin oluşma riskini azaltır. Haftada en az 30 dakika fiziksel aktivite yapmak, kanser riskini azaltan en iyi yollardan biridir.
Netice itibari ile HPV, ciddi anlamda dikkatli olmanız gereken bir rahatsızlıktır, bu bağlamda rahatsızlık durumlarına karşı en yakın zamanda doktorunuza başvurmayı ihmal etmeyin.
