Yaşadığınız ortam, gittiğiniz iş, çevreniz ve en önemlisi genetik gibi faktörler kişilerde kanser riskini olumlu ya da olumsuz yönde etkilemektedir. Meme kanserinin günümüzde birçok kadında sıkça rastlandığı hem bilimsel araştırmalar ile hem de klinik bulgular ile apaçık tespit edilmektedir. Özellikle kadınlarda görülmesine rağmen meme kanserlerinin %1 oranında erkeklerde de görüldüğü araştırmalar tarafından ortaya koyulmuştur. Bu yüzden yazımız sadece kadınlar için değil meme kanseri riskini taşıyan erkekler içinde önem arz etmektedir. Annelik yolunda ailesi olarak meme kanserinden olabildiğince uzak kalmak için ne gibi yiyecekler tüketebilirsiniz konulu makaleyi sizlere derledik.
Meme Kanserini Tetikleyen Etkenler
Yaygınlığı nedeniyle başta kadınlar ve anneler olmak üzere birçok insanı olumsuz etkileyen meme kanseri farklı yollarla tetiklenebilmektedir. Bunlar;
- Obeziteye de sebep olabilen BRCA1 ve BRCA2 gibi bazı belirli genlerin ebeveynler tarafından aktarılması
- Sigara içmek
- Aşırı alkol tüketimi
- Östrojen maruziyeti ve
- Yüksek derecede işlenmiş gıda içeren diyetlerdir.
Bazı araştırmalar sonucunda Akdeniz tarzı diyetlerin meme riskini azalttığını göstermiştir.
Meme Kanserinin Riskini Azaltabilecek Yiyecekler
Öncelikle meme kanserinin sadece yenilen yemeklerle alakalı olmadığını bilmek gerekiyor. Birçok etkilerle tetiklenebilen bu kanser çeşidini etkilen bir faktördür doğru beslenmek. Doğru ve yeterli beslenme durumlarında bile kişinin belirli aralıklarla meme kanseri kontrollerine gitmesi gerekir. Çünkü her hastalıkta olduğu gibi bu hastalıkta da erken teşhis aşırı önem arz etmektedir. Bu teşhis de şüphesiz uzmanlar yani doktorlar tarafından yapılır.
Bilim insanlarının meme kanseri üzerine gerek zararları, nasıl oluştukları ve nasıl tedavi edilebilecekleri gibi konularda birçok araştırmaları vardır. Bu araştırmalarda bir tanesi de meme kanserini önlemek için tüketilebilecek yiyecekler hakkındadır.
1. Yeşil Yapraklı Sebzeler
Sebze tüketmek şüphesiz sağlıklı beslenmek için önemlidir. Bununla birlikte bazı sebzeler yapılarında antikanser özellikler barındırır ve bu sebepler uzmanlar tarafından tüketilmesi kişilere önerilir. Bunlar arasında;
- Lahana,
- Roka,
- Pazı ve
- Ispanak gibi sebzeler bulunmaktadır.
Bu sebzeler de bulunan beta karoten, lutein ve zeaksantin gibi karotenoid antioksidanlar bulunur. Araştırmalar sonucunda bu antioksidanların kan içerisinde yüksek seviyede bulunmasının meme kanseri riskini azalttığı ortaya koyulmuştur. 2015 yılında yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre kanında daha yüksek toplam karotenoid bulunan kadınların meme kanseri riski %18 – %25 daha azdır. Aynı şekilde meme kanseri sorunu ile karşı karşıya olan kadınlarda da nüks durumlarının azaldığı ve ölüm oranının düştüğü bu sonuçlara bağlanmıştır.
2.Turpgiller
Brokoli, lahana ve karnabahar gibi turpgiller ailesine mensup olan yiyecekler de meme kanseri riskini azaltmaktadır ve düzenli olarak tüketilmesi gerekmektedir. Bu tarz bitkiler yapısında glukosinolat bileşikleri içerir ve bu bileşikler izotiyosinatlara dönüştürülür. Bu moleküllerin önemli ölçüde antikanser özellikleri vardır. Güney Çin genelinde yapılan bir araştırma sonucunda bu tür sebzelerin tüketiminin olduğu yerlerde kadınlarda kanser riskinin azaldığı bağdaştırılmıştır.
3. Allium Sebzeleri
Allium sebzelerini sarımsak soğan, pırasa gibi yumrusu olan sebzelere verilen bir addır. Bu tür bitkiler flavonoid antioksidanları ve C vitamini içermektedir. Antikanser özelliği burada ve bu içeriklerde de karşımıza çıkmaktadır. Bu yüzden yine aynı şekilde düzenli tüketimi son derece önemli bit kanser riski azaltıcı etkiye sahiptir. Daha önce 660 kadını içeren bir araştırmaya göre yüksek sarımsak ve soğan tüketimi bu kadınların meme kanserine yakalanma riskini azaltmıştır. Bir faklı çalışma da İran’da 582 kadın üzerinde gerçekleştirilmiştir ve kansere karşı önemli bir koruyuculukları olduğu bulunmuştur.
4. Turunçgiller
Turunç ailesine özgü normalde zaten sıklıkla tükettiğimiz birçok meyve sebze vardır. Bunlar;
- Limon
- Portakal
- Mandalina
- Greyfurt olarak sıralanabilir.
Turunç ailesinden olan bu yiyecekler gerek içleri gerekse kabukları bakımından birçok kanser riskini azaltan özelliklere sahiptir. Folat, C vitamini, beta karoten, quercetin, hesperetin ve naringenin gibi karotenoid ve flavonoid antioksidanlar bunlardan bazılarını oluşturur. Bu narenciye meyvelerinin tüketilmesi sadece meme kanseri değil birden fazla kanser riskini azaltmasıyla ilişkilidir. 2013 yılında 8.393 kişinin dahil olduğu bir araştırma sonucunda yüksek oranda bu narenciyelerin tüketiminin meme kanserinde %10’luk bir azalış sağladığı gösterilmiştir.
5. Çilek
Çilek günümüzde en çok sevilen meyveler arasında yer almaktadır ve tüketilmesi sadece meme kanseri değil birçok kanser riskini azaltır. Bu meyvede de flavonoidler, antosiyaninler ve antioksidanlar bulunur. Bunların ortak özellikleri arasında kanserli hücrelerinin gelişimini ve yayılımını engellemeleri vardır. Bu etkilerin ortaya çıkması 2013 yılında 75.929 kadını içeren bir çalışma ile öne sürülmüştür. Özellikle yaban mersini ve çilek meyvelerinin yüksek alımı sonucunda meme kanseri riskinin azaldığı ilişkilendirilmiştir.
6. Yağlı Balık
İnsanlar için esansiyel bir yağ olan Omega-3 yağları balıklarda fazlasıyla bulunur. Yağlı balıklar olarak bilinen somon, sardalya ve uskumru içerisinde bu yağın oranı daha fazladır ve ek olarak selenyum ve astaksantin gibi antioksidanlar da bulunmaktadır. Kansere karşı koruyucu bir yere sahip olan bu antioksidanların vücuda alınması meme kanserine karşı bir önlem olarak görülür. Daha öncesinde yapılan bir araştırmaya göre omega-3 açısından zengin deniz ürünlerini tüketenlerin daha az deniz ürünleri tüketenlere karşı %14 daha az meme kanserine yakalanma riski taşıdıkları belirlendi. Bundan dolayı deniz ürünleri, özellikle vücuttaki omega-3 dengesini koruyacak şekilde deniz ürünleri tüketmek meme kanserine karşı alınabilecek önlemler arasında önem arz etmektedir.
Kaynaklar
- https://www.statpearls.com/ArticleLibrary/viewarticle/18564
- https://www.thebreastonline.com/article/S0960-9776(20)30163-6/fulltext
- https://academic.oup.com/ajcn/article/101/6/1197/4564570
- https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-nutrition/article/intake-of-total-cruciferous-vegetable-and-its-contents-of-glucosinolates-and-isothiocyanates-glutathione-stransferases-polymorphisms-and-breast-cancer-risk-a-casecontrol-study-in-china/5BDC494493653B71FF64DB016D247AAF
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31402709/
- https://ejbc.kr/DOIx.php?id=10.4048/jbc.2013.16.1.72
