Menopoz Nedir?
Menopoz, bir kadın arka arkaya 12 ay içinde adet görmediğinde ve artık doğal yollarla hamile kalamadığında ortaya çıkar. Genellikle 45-55 yaşları arasında başlar ancak bu yaş aralığından önce veya sonra da gelişebilir. Bu durum, sıcak basmaları ve kilo alımı gibi rahatsız edici semptomlara neden olabilir.
Menopoz Ne Zaman Başlar ve Ne Kadar Sürer?
Çoğu kadın, menopoz semptomları geliştirmeye son dönemlerinden yaklaşık dört yıl önce başlar. Semptomlar genellikle bir kadının son adet döneminden yaklaşık dört yıl sonrasına kadar devam eder. Az sayıda kadın, bu durum ortaya çıkmadan on yıl öncesine kadar menopoz semptomları yaşar ve 10 kadından 1’i, son adetlerini takip eden 12 yıl boyunca semptomları yaşar.
Menopoz için medyan yaş 51’dir, ancak Afrikalı-Amerikalı ve Latin kadınlarda ortalama iki yıl öncesine kadar ortaya çıkabilir. Diğer kadınlarda daha fazla bilgiye sahip olmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Genetik ve yumurtalık sağlığı dahil menopoza ne zaman başlayacağınızı belirlemeye yardımcı olan birçok faktör vardır. Perimenopoz, menopozdan önce ortaya çıkar. Perimenopoz, hormonlarınızın menopoza hazırlanırken değişmeye başladığı bir zamandır.
Birkaç aydan birkaç yıla kadar sürebilir. Birçok kadın 40’lı yaşların ortalarından sonra bir noktada perimenopoza başlar. Bazı kadınlar ise perimenopozu atlar ve direk ani olarak menopoza girer.
Kadınların yaklaşık yüzde 1’i erken menopoz veya birincil yumurtalık yetmezliği olarak adlandırılan 40 yaşından önce menopoza başlar. Kadınların yaklaşık olarak yüzde 5’i 40 ile 45 yaşları arasında bu döneme giriyor. Buna erken menopoz deniyor.
Perimenopoz ve Menopoz ile Menopoz Sonrası:
- Perimenopoz sırasında adet dönemleri düzensiz hale gelir. Adet geçirme süreleriniz gecikebilir bununla beraber adet akışı da ağırlaşabilir veya hafifleyebilir.
- Menopoz, bir yıl boyunca adet görmeme olarak tanımlanır.
- Postmenopoz, menopoz meydana geldikten sonraki yılları ifade eder.
Menopozun Belirtileri Nelerdir?
Her kadının menopoz deneyimi benzersizdir. Menopoz aniden veya daha kısa bir süre boyunca ortaya çıktığında semptomlar genellikle daha şiddetlidir.
Kanser veya histerektomi gibi yumurtalık sağlığını etkileyen koşullar veya sigara içmek gibi belirli yaşam tarzı seçimleri semptomların şiddetini ve süresini artırma eğilimindedir.
Perimenopoz, menopoz ve menopoz sonrası semptomlar, adet değişikliklerinin yanı sıra, genellikle aynıdır. Perimenopozun en yaygın erken belirtileri şunlardır:
- Daha az sıklıkta adet görme
- Sıcak basmalar, gece terlemeleri ve kızarma dahil vazomotor semptomlar
- Uykusuzluk hastalığı
- Vajinal kuruluk
- Kilo almak
- Depresyon
- Kaygı
- Konsantrasyon zorluğu
- Hafıza problemleri
- Azaltılmış libido veya cinsel dürtü
- Kuru cilt, ağız ve gözler
- Artan idrara çıkma
- Ağrılı veya hassas göğüsler
- Baş ağrısı
- Kalp atışı artışı
- Idrar yolu enfeksiyonları (İYE)
- Azaltılmış kas kütlesi
- Ağrılı veya sert eklemler
- Azaltılmış kemik kütlesi
- Daha az dolu göğüsler
- Saç incelmesi veya dökülmesi
- Yüz, boyun, göğüs ve üst sırt gibi vücudun diğer bölgelerinde artan kıllanma
Komplikasyonlar
Yaygın komplikasyonları şunları içerir:
- Vulvovajinal atrofi
- Disparoni veya ağrılı ilişki
- Daha yavaş metabolik fonksiyon
- Osteoporoz veya azaltılmış kütle ve kuvvete sahip zayıf kemikler
- Ruh hali veya ani duygusal değişiklikler
- Katarakt
- Periodontal hastalık
- İdrarını tutamamak
- Kalp veya kan damarı hastalığı
Neden Oluşur?
Menopoz, yaşa bağlı olarak yumurtalıkların da yaşlanmasıyla daha az üreme hormonu üreten doğal bir süreçtir. Vücut, aşağıdaki hormonları daha düşük seviyelerde üretmeye başlar:
- Estrojen
- Progesteron
- Testosteron
- Folikül uyarıcı hormon (FSH)
- Luteinize edici hormon (LH)
En dikkat çekici değişikliklerden biri, aktif yumurtalık foliküllerinin kaybıdır. Yumurtalık folikülleri, yumurtalık duvarından yumurta üreten ve salgılayan, adet görmeye ve doğurganlığa izin veren yapılardır.
Çoğu kadın, akış ağırlaştıkça ve uzadıkça adet sıklığının daha az tutarlı hale geldiğini fark eder. Bu genellikle 40’ların ortalarından sonlarına kadar bir noktada ortaya çıkar. 52 yaşına gelindiğinde çoğu ABD’li kadın menopoza girmiştir.
Bazı durumlarda menopoz, yumurtalıkların ve ilgili pelvik yapıların yaralanması veya cerrahi olarak çıkarılmasından kaynaklanır veya buna neden olur. Menopozun yaygın nedenleri arasında şunlar bulunur:
- Bilateral ooferektomi veya yumurtalıkların cerrahi olarak çıkarılması
- Östrojen reseptörü pozitif tümörü olan kadınlarda hormon tedavisi, ameliyat veya radyoterapi teknikleriyle yapılabilen yumurtalık ablasyonu veya yumurtalık fonksiyonunun kapatılması
- Pelvik radyasyon
- Yumurtalıklara ciddi hasar veren veya yok eden pelvik yaralanmaları
Kadın vücudu doğası gereği bir çok farklı özellik ile donatılmıştır. Her yaşın kendine özgü güzellikleri ve zorlukları olabiliyor, menopoz da bunlardan yalnızca biri…Çünkü kadınlar en güçlü varlıklar 😉
