Şeker, vücudumuzun enerji kaynağıdır. Ancak günümüzde hazır gıda tüketimiyle birlikte vücuda alınan şeker miktarı artmış ve sağlık sorunlarına yol açmıştır. Şeker tüketimi fazla olan kişilerde diyabet, kalp hastalıkları, obezite, karaciğer yağlanması gibi kronik hastalıkların riski yükselmektedir. Bu nedenle şeker tüketimini azaltmak ve kan şekeri düzeyini kontrol altında tutmak önemlidir.
Şeker tüketimi nasıl azaltılır?
Şeker tüketimini azaltmanın en önemli yolu beslenme alışkanlıklarını değiştirmektir. Şeker ilavesi içeren işlenmiş gıdalardan ve pastane ürünlerinden uzak durmak gerekir. Bunların yerine doğal ve sağlıklı besinleri tercih etmek gerekir. Örneğin tatlı krizleriyle baş edemiyorsanız şeker ihtiyacınızı meyvelerden karşılayabilirsiniz.
Ayrıca şekerli içecekler yerine su veya bitki çayları tüketmek de şeker alımını azaltmaya yardımcı olur. Gıda etiketlerini okumak da şeker tüketimini azaltmak için önemli bir adımdır. Çünkü bazen hiç tahmin edilemeyecek gıdalar bile şeker içerebilir. Örneğin ekmek, kraker, tuzlu bisküvi, ketçap, mayonez, çorba, sos, yoğurt, turşu gibi gıdalarda da şeker mevcuttur.
Şeker hastalığı nasıl tedavi edilir?
Şeker hastalığı kronik bir hastalıktır ve yaşam boyu tedavi gerektirir. Şeker hastalığında tedavinin amacı kan şekeri düzeylerinin normal sınırlar içinde kalmasını sağlamaktır. İyi bir hasta-hekim işbirliği ve şeker hastalığı konusunda verilen eğitim, bu tedavinin en önemli unsurlarıdır.
Şeker hastalığı tedavisinde en önemli konu beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, fiziksel aktivite düzeyinin artırılmasını da kapsayacak şekilde yaşam tarzı değişikliğidir. Doğru ve düzenli beslenen şeker hastasında verilen her kilo, şekerin kontrol altına alınmasını kolaylaştırır. Hareketsiz yaşama son verilmeli ve kalp damarlarına ilişkin tetkikler de yapıldıktan sonra düzenli egzersize başlanmalıdır. İdeal olan, haftada 3 saat yapılan egzersizdir.
Günümüzde şeker hastalığı tedavisinde kullanılan çok sayıda ilaç vardır. Doktorunuz kan şekeri düzeyinizi, kilonuzu ve diğer hastalıklarınızı ve yaşam tarzınızı dikkate alarak sizin için en uygun tedaviyi verecektir.
Şeker hastalığının komplikasyonları nelerdir?
Şeker hastalığı, kan şekeri düzeyinin normalden yüksek olduğu durumlarda vücuttaki pek çok sistemi olumsuz etkileyebilir. Şeker hastalığına bağlı komplikasyonlar, şeker hastalığının tipine, süresine ve kontrol düzeyine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Şeker hastalığının komplikasyonları şunlardır:
- Göz komplikasyonları: Şeker hastalığı, gözün retina tabakasında kan damarlarının hasar görmesine ve görme kaybına yol açabilen diyabetik retinopati adı verilen bir duruma neden olabilir. Ayrıca şeker hastalığı, katarakt ve glokom gibi diğer göz hastalıklarının riskini de artırabilir.
- Sinir komplikasyonları: Şeker hastalığı, sinirlerin zarar görmesine ve diyabetik nöropati adı verilen bir duruma yol açabilir. Diyabetik nöropati, ayaklarda uyuşma, karıncalanma, yanma veya ağrı gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Ayrıca şeker hastalığı, sindirim sistemi, idrar yolları, cinsel organlar ve kalp gibi organların çalışmasını etkileyen otonom sinir sisteminin hasar görmesine de neden olabilir.
- Böbrek komplikasyonları: Şeker hastalığı, böbreklerde kanı süzen küçük damarların hasar görmesine ve diyabetik nefropati adı verilen bir duruma yol açabilir. Diyabetik nefropati, böbrek fonksiyonlarının bozulmasına ve böbrek yetmezliğine neden olabilir. Böbrek yetmezliği olan hastaların diyaliz veya böbrek nakli ihtiyacı olabilir.
- Kalp-damar komplikasyonları: Şeker hastalığı, kalp ve damar sisteminde çeşitli sorunlara yol açabilir. Şeker hastalığı olan kişilerde koroner arter hastalığı, kalp krizi, inme, periferik arter hastalığı ve diyabetik ayak gibi durumların riski artmaktadır. Bu durumlar hayatı tehdit edebilir veya sakatlığa neden olabilir.
- Hipoglisemi: Hipoglisemi, kan şekeri düzeyinin normalden çok düşük olduğu durumdur. Hipoglisemi, gereğinden fazla insülin veya ilaç kullanımı, çok fazla egzersiz veya yetersiz beslenme gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Hipoglisemi belirtileri arasında açlık, titreme, terleme, baş ağrısı, bulanık görme, sinirlilik ve bilinç kaybı sayılabilir. Hipoglisemi tedavi edilmezse koma veya ölüme yol açabilir.
Şeker hastalığının komplikasyonlarını önlemek veya geciktirmek için kan şekeri düzeyinin normal sınırlarda tutulması gerekir. Bunun için doktorun verdiği beslenme ve egzersiz önerilerine uyulmalı, ilaçlar düzenli olarak kullanılmalı ve kan şekeri sık sık ölçülmelidir.
Sonuç
Şeker hastalığı ciddi bir sağlık sorunudur ve tedavi edilmediğinde vücuttaki pek çok sistemi etkileyebilir. Şeker hastalığının komplikasyonları arasında göz, sinir, böbrek, kalp-damar hastalıkları ve hipoglisemi sayılabilir. Bu komplikasyonlar hayatı tehdit edebilir veya yaşam kalitesini düşürebilir. Şeker hastalığının komplikasyonlarını önlemek veya geciktirmek için kan şekeri düzeyinin normal sınırlarda tutulması gerekir. Bunun için doktorun verdiği beslenme ve egzersiz önerilerine uyulmalı, ilaçlar düzenli olarak kullanılmalı ve kan şekeri sık sık ölçülmelidir. Ayrıca şeker tüketimini azaltmak ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek de şeker hastalığının önlenmesi veya kontrol altına alınmasında önemli rol oynamaktadır.
Şeker hastalığı ile ilgili daha fazla bilgi için doktorunuza danışabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz 😊
