Bazı araştırmalara göre seks, insanların ruhsal ve fiziksel sağlığının belirli yönlerine destek verebilir. Bununla birlikte, konuyla ilgili birkaç çalışma artık geçerliliğini yitirmiş ve potansiyel faydaların tümü herkes için geçerli olmadığını ortaya koymuştur. Bilimsel araştırmalar, cinsel ilişki ile gelen üremenin yanı sıra birçok olası faydayı vurgulamıştır. Bu artılar arasında bazı kişilerde kalp sağlığını korumak, tansiyonu düşürmek, bağışıklığı güçlendirmek yer alır. Seks aynı zamanda ruh halini, ilişkileri ve zihinsel sağlığı iyileştirebilir. Bu makalede, seksin olası sağlık yararlarına bakıyoruz ve duygusal yönlerden çok fiziksel yönlere odaklanarak ilgili araştırmaları sizler için derledik.

Kalp Sağlığına Yardımcı Olur
Seksin, özellikle kadınlarda kardiyovasküler sağlık üzerinde bir miktar koruyucu etkisi olduğu yapılan araştırmalar neticesinde keşfedilmiştir. 2016 yılında yapılan bir araştırma, düzenli bir partnerle cinsel aktivitenin potansiyel sağlık yararlarını ele aldı. Bu araştırma, cinsel olarak aktif kadınların daha sonraki yaşamlarında daha düşük kalp krizi riskine sahip olduğunu bulmuştur. Bununla birlikte, çalışma aynı zamanda yüksek düzeyde cinsel aktivitenin erkeklerde kardiyovasküler riskini artırabileceği sonucuna varmıştır. Bu sonuç, daha önceki araştırmaların çoğuyla çelişmektedir ve bu riski doğrulamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiği kanısına varılmıştır.
Bu bulgulara karşın kalp sorunu olan kadın ve erkeklerin cinsel birlikteliklerinde yaşayabilecekleri sorunlar konusunda doktora danışmalı detaylı bilgi alınması gerekir. Ayrıca, kalp üzerindeki potansiyel baskıyı etkileyebileceğinden, seks sırasındaki düzenlilik ve yoğunluk konusunda da spesifik olmalıdırlar.

Kan Basıncını Düşürür
Aynı 2016 çalışmasında araştırmacılar kalp sağlığının belirteçlerinden biri olarak kan basıncını da ölçmüş ve cinsel yaşamlarından memnun olduklarını ifade eden yaşlı kadınların yüksek tansiyona sahip olma olasılıklarının daha düşük olduğunu bulmuşlardır. Ancak, çalışma yazarları yaşlı erkeklerde aynı sonuçları bulamadı. Amerikan Kalp Derneği’ne (AHA) göre, yüksek tansiyon hem libidoyu hem de bir erkeğin ereksiyon sağlama ve sürdürme yeteneğini etkileyebilir. Yüksek tansiyon için ilaç da libidoyu azaltabilir ve erektil disfonksiyona neden olabilir. Bu bir faydayı doğrulamasa da, tansiyon ve cinsel sağlık arasında bir bağlantı gösterebilir. Yüksek tansiyonu veya hipertansiyonu olan birçok kişi, cinsel ilişki söz konusu olduğunda güvenlikle ilgili endişelere sahiptir. Bir doktorla konuşmak her zaman önemli olsa da, yüksek tansiyonu olan kişilerin seks yapması genellikle güvenlidir.
Hipertansiyon ilacı cinsel zorluklara neden oluyorsa, kişi yan etkileri hafifletmek için farklı bir ilaç veya dozaj yazabilecek olan doktorla konuşabilir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Bazı erken araştırmalar, düzenli seksin bağışıklık sisteminin etkinliğini artırdığını bulmuşlardır. Araştırmacılar, haftada bir ila iki kez olarak tanımladıkları sık seks yapan kişilerin sistemlerinde diğerlerine göre daha fazla immünoglobin A (IgA) bulunduğunu bulmuşlardır. IgA, tükürük bezleri, burun ve vajinal doku gibi mukozal dokuda yaşayan bir antikordur. Ancak, bu çalışmanın 2004 yılında ortaya çıktığını ve araştırmacıların o zamandan beri bunu tekrarlamadığını kabul etmek önemlidir.
Yeni bir çalışma farklı sonuçlar verebilir. Daha yeni bir çalışma, cinsel olarak aktif olanlarla olmayanların bağışıklık aktiviteleri arasında farklılıklar olup olmadığını görmek için küçük bir kadın grubuna baktı. Çalışma, bağışıklık sistemlerinin adet döngüsünün çeşitli noktalarında farklı bulaşıcı patojenleri öldürme yeteneğini inceledi. Sonuçlar, gruplar arasında bazı farklılıklar olabileceğini öne sürerken, yazarlar herhangi bir sonuca varmadan önce daha fazla araştırmanın gerekli olduğunu söylüyor.

Prostat Kanseri Riskini Azaltır
Yine 2004’te yapılan erken bir çalışmada, yüksek boşalma sıklığının prostat kanseri riskini azaltabileceğini buldu. Çalışma, hayatlarının farklı noktalarında ne sıklıkta boşaldıklarına bakarak yaklaşık 30.000 erkeği araştırdı. Ayda 21 defadan fazla boşalanların prostat kanseri riskinin ayda sadece 4-7 kez boşalan erkeklere göre daha düşük olduğu sonucuna vardılar. 2016’da araştırmacılar, katılımcıların prostat kanseri geliştirme riskine ilişkin araştırmalarına devam etmek için bu çalışmayı 10 yıl daha uzattı. Bu takip ilk bulguları doğruladı. En sık boşalan erkeklerde, daha az sıklıkta boşalan erkeklerde prostat kanseri riski daha düşük olduğu keşfedilmiştir.
Stresi Azaltır
Seks, stresi azaltmak için doğal bir yol olabilir, nitekim 2019 yılında yapılan bir araştırma, bir partnerle yakınlığın kortizol düzeyleri üzerindeki etkisini inceledi. Kortizol, strese yanıt olarak vücutta dolaşan bir steroid hormondur. Araştırmacılar, cinsel olsun ya da olmasın yakınlık ifadelerinin hem erkeklerde hem de kadınlarda kortizol seviyelerini normal aralığa getirmeye yardımcı olduğunu bulmuşlardır. Seks, oksitosin, endorfin ve diğer “iyi hissetme” hormonlarının salınımını tetikler ve bu stres azaltıcı etkiyi vücutta başlatabilir.
Uyku İyileştirme Etkisi
Ulusal Uyku Vakfı, cinsel aktivitenin uyku için hormonal faydaları olduğunu öne sürüyor. Stresi ve kaygıyı azaltan aynı hormonlar, uyku halinin oluşmasından da sorumludur. Seks, vücutta oksitosin, dopamin ve endorfin salınımına yol açar. Kişi orgazm olduktan sonra prolaktin adı verilen başka bir hormon dolaşıma başlar. Prolaktin, tatmin ve rahatlama duyguların meydana gelmesinden sorumludur.

Önlemler
Seks zevkli ve potansiyel olarak sağlıklı bir aktivite olsa da, korunmasız seksin genel sağlık için risk oluşturabileceğini unutmamak önemlidir. Kontraseptif kullanmadan seks yapan kişilerde cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) ve planlanmamış gebelik riski vardır. Prezervatif veya başka bir doğum kontrol yöntemi kullanmak, bu sonuçların riskini azaltabilir. Bir kişinin birden fazla partneri varsa, cinsel ilişkiye girdikleri kişi sayısını azaltarak riski azaltabilirler. Seks ağrılı hale gelirse veya kanamaya neden olursa, kişi bir sağlık uzmanıyla konuşmalıdır.
Kaynaklar:
- Leitzmann MF, Platz EA, Stampfer MJ, Willett WC, Giovannucci E. Ejaculation Frequency and Subsequent Risk of Prostate Cancer. JAMA. 2004;291(13):1578–1586. doi:10.1001/jama.291.13.1578. https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/198487
-
Rider, J. R., Wilson, K. M., Sinnott, J. A., Kelly, R. S., Mucci, L. A., & Giovannucci, E. L. (2016). Ejaculation Frequency and Risk of Prostate Cancer: Updated Results with an Additional Decade of Follow-up. European urology, 70(6), 974–982. https://doi.org/10.1016/j.eururo.2016.03.027
-
Liu, H., Waite, L. J., Shen, S., & Wang, D. H. (2016). Is Sex Good for Your Health? A National Study on Partnered Sexuality and Cardiovascular Risk among Older Men and Women. Journal of health and social behavior, 57(3), 276–296. https://doi.org/10.1177/0022146516661597
- https://www.heart.org/en/health-topics/consumer-healthcare/heart-insight
- Charnetski, C. J., & Brennan, F. X. (2004). Sexual Frequency and Salivary Immunoglobulin A (IgA). Psychological Reports, 94(3), 839–844. https://doi.org/10.2466/pr0.94.3.839-844
- (2018) Interactions Among Sexual Activity, Menstrual Cycle Phase, and Immune Function in Healthy Women, The Journal of Sex Research, 55:9, 1087-1095, DOI: 10.1080/00224499.2017.1394961
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/150086