Tüp bebek tedavisi hem maddi olarak hem de manevi olarak oldukça zorlu ve uzun bir süreçtir. Kısırlık sebebiyle kendisini çaresiz hisseden çiftlerimiz, tüp bebek tedavisinin bilinmeyen yönleri ile karşı karşıya kaldığında kendilerini daha yoğun bir stres altında buluyor. Annelik Yolunda ekibi olarak, bu yazımızda sizlere stresin tüp bebek tedavisine nasıl etki ettiğini anlatacağız.
Stresin ve psikolojik problemlerin kadınların adet döngüsü ve fizyolojik ve hormonal dengesi üzerinde oldukça etkili olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Yapılan araştırmalara göre Kuzey kutbunda yaşayan Eskimo kadınlarının uzun ve karanlık kış günlerinde zaman zaman yumurtalama ve adetlerinin kesildiğini kanıtlanmıştır. Ağır duygusal travma yaşayan genç kadınlar, düzensiz yumurtlama, düzensiz adet hatta amenore, yani hiç adet görmeme gibi sorunlar yaşayabiliyor. Yapılan çalışmalarda sürekli ışıklı ortamda tutulan tavukların, ışıksız ortamda tutulan tavuklara göre daha çok yumurtladığı ve daha fazla yumurta ürettiği görülmektedir. Bu gerçekler göz önüne alındığında doğal olarak hamile kalmaya çalışan kadınların en büyük düşmanlarından birinin stres olduğunu unutmamak gereklidir.
Fakat, konu tüp bebek tedavisi ve yumurtalıkların uyarılması olduğunda durum değişmektedir. Tüp bebek tedavisinde verilen ilaçlar sebebiyle kadının merkez düzenleme mekanizması, bir nevi “otomatik pilota” geçmiş oluyor, bu nedenle de stresin tedavi üzerindeki etkisi hemen hemen hiç olmuyor. Tamamen stressiz bir tüp bebek deneyimi yaşamak maalesef pek mümkün değil, fakat, bu durumun sonucunda tedavinin olumsuz etkilenip, etkilenmeyeceğini soran hastalara stresin önemli bir faktör olmayacağını da getirmek mümkündür.
Tüp bebek tedavisi, bir çift için hem maddi olarak hem de manevi olarak zorlu bir süreçtir. Kısırlık ile mücadele eden ve kendini bu sebepten ötürü güçsüz ve kontrolsüz hisseden çift, tüp bebek tedavisinin bilinmeyenleri ile karşı karşıya kaldığında kendini daha stresli hissetmektedir. Tüp bebek tedavisinin her aşamasında çiftin doktor ve tüp bebek ekibi tarafından doğru ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirilmesi oldukça önemlidir. Ayrıca, alınacak kararlara çiftin katılmasının sağlanması da bu süreci oldukça kolaylaştıracaktır. Çifte tüp bebek tedavisi süreci boyunca eşlik edecek olan hemşirelerin de bilgili olması dışında empati yapma ve sağlıklı iletişim kurma becerilerine de sahip olması, bu noktada oldukça önemlidir. Tüm bunlara rağmen, duygusal olarak bu süreci atlatmakta zorluk çeken çiftlere psikolojik destek sağlanmalıdır.
Tüp bebek tedavisi gören çiftleri, stres altında bırakan konulardan diğeri de tedavi boyunca ne yapmaları ya da ne yapmamaları gerektiğini bilmemeleridir. Ailesi, çevresi ya da tüp bebek ekibi tarafından “Sıcak banyo yapmayın!; Kafeini mutlaka kesin!; Gecede en az 8 saat uyuyun!; İlaçlarınızı birkaç dakika bile geciktirmeyin!; Sağlıklı beslenin!” tarzı uyarılar alan çiftler, yaptıkları ufak bir hatanın bile tedavinin sonucunu etkileyebileceği inancına kapılmaktadır. Bu durum, büyük bir korkuya ve suçluluk duygusuna neden olmaktadır. Oysa bu korkular ve endişeler, son derece gereksizdir çünkü yaşanan bu durumlardan herhangi birinin tek başına tüp bebek tedavisinin sonucunu değiştirecek kadar büyük bir etkiye sahip olduğuna dair herhangi bir kanıt yoktur.
Çiftlerin tüp bebek tedavisi hakkında doğru bilgilere sahip olmaları, tedavi başarısız olduğunda “Stres altındaydım, ondan oldu.; Keşke daha sağlıklı beslenseydim, belki olurdu.” şeklinde düşünceler ile kendilerini ve ilişkilerini yıpratmalarını da engelleyecektir.
Annelik Yolunda ekibi olarak bu tarz düşünceler ile kendinizi yıpratmamanızı ve önemli olan tek şeyin sağlığınız olduğunu hatırlatmak isteriz. Kendinize çok iyi bakın, mutlu kalın.
Kaynaklar:
- https://academic.oup.com/humrep/article/20/4/991/701320?login=true
- https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0063743
- https://link.springer.com/article/10.1007/s10815-012-9904-x
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31085094/
Görsel Kaynak: https://www.newdayobgyn.com/tag/obstetrics-and-gynecology-broward-county-florida/
