Tüp bebek tedavisi gören hastaların yaklaşık olarak %20’sinde ya da %30’unda polikistik over sendromu rahatsızlığı görülmektedir.
Kadınlarda polikistik over sendromunun (PKOS olarak kısaltılmaktadır) yani sıra, yumurtlama olmamasından ötürü kaynaklanan kısırlık durumu da varsa, öncelikle yumurtalıkların uyarılması gereklidir Yumurtlama durumu sağlanmasına rağmen hamilelik durumu oluşmazsa, o zaman tüp bebek tedavisine geçilmelidir.

Polikistik over sendromunun başlıca özellikleri arasında adet düzensizliği, erkeklik hormonunun fazla salgılanması ve obezite yer almaktadır. PKOS’nun yumurtalıklar üzerinde pek çok değişik yan etkisi olabilir, fakat yumurtalıkların fonksiyonunu yerine getirememesi asıl etkili olan durumdur.
Polikistik over sendormunun tanımlanabilmesi için aşağıdaki kriterlerin bulunması gereklidir:
- Adet düzensizliği ya da adet olamama durumu
- Erkeklik hormonunun fazla salgılanması
- Ultrasonda polikistik over görüntüsünün bulunması
PKOS’un morfolojisi, genel olarak 2 – 9 mm çapında 12 ya da daha fazla folikülün bulunması şeklinde tanımlanmaktadır. PKOS’da tek folikül gelişimine yönelik ilaçların verdiği cevap farklı olabilir. Ayrıca, yumurtalıkların ilaçlara verdiği cevap uzun sürede ortaya çıkabilir. Yumurtalıkların aşırı uyarılması, hiperstimülasyon sendromu riski de çok yüksektir.
PKOS’un, tüp bebek tedavisi sırasında kullanılan ilaçlara cevabı, normal tedavide kullanılan ilaçlara verdiği cevaba göre çok daha farklıdır. Ayrıca, PKOS tedavisi gören anne adayların da düşük yapma riski çok daha yüksektir.
PKOS’a sahip olan kadınlarda görülen obezitenin bir sonucu da yüksek dozda FSH uyarılmasına gereksinim duyulması ve düşük doz tedavilere yanıt alınamamasıdır, fakat FSH dozu artırılıp, belli bir düzeye ulaştığında, aşırı yumurtalık cevabı (fazla sayıda yumurtanın büyümeye başlaması durumudur) ve OHSS (yumurtalıkların aşırı uyarılması durumudur) riski çok yüksek olmaktadır.

Tüp Bebek Tedavisi Gören Polikistik Over Sendromu’na Sahip Olan Hastalar
PKOS’a sahip olan kadınlarda tedavinin iki öncelikli amacı, yükselmiş olan LH ve androjenleri baskılayarak bozulmuş olan hormonal ortamı normale döndürmek ve yumurtalıkların aşırı uyarılmasını önlemektir.
Tedaviye başlamadan önce mutlaka ultrason ile PKOS varlığının olup, olmadığına bakılmalıdır.

PKOS’a sahip olan obezite hastalarında glukoz toleransının ölçülmesi de oldukça önemlidir. Uygulanacak tedaviye ise hastanın hormon dengelerine bakıldıktan sonra karar verilmelidir. Ayrıca, PKOS’a sahip olan hastalara riskli hamilelik olasılığının yüksek olduğu anlatılmalı ve hamilelik diyabeti, preeklampsi ve bebekte olabilecek problemler konusunda danışmanlık verilmelidir.
Annelik Yolunda ekibi olarak, sağlığınıza ve kendinize dikkat etmeniz temenni eder, mutlu günler dileriz!
Kaynaklar:
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pcos/symptoms-causes/syc-20353439#:~:text=Polycystic%20ovary%20syndrome%20is%20a,fail%20to%20regularly%20release%20eggs.
- https://www.nhs.uk/conditions/polycystic-ovary-syndrome-pcos/
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/polycystic-ovary-syndrome-pcos
Görsel Kaynak: https://tr.mariokids.com/qu-es-un-fibroma-uterino