Ülkemizde her gün çok miktarda çay tüketilmektedir. İnsanların büyük çoğunluğu siyah çayı sevse de, insanların sağlıklı bir yaşam arzusu arttıkça yeşil çay ve beyaz çaya olan talep de artmaktadır. Peki beyaz, yeşil ve siyah çay arasındaki farklar nedir?
Beyaz, yeşil ve siyah çay nedir?
Kamelya bitkisinin yaprak ve tomurcuklarından beyaz çay, yeşil çay ve siyah çay çeşitleri elde edilir. Bu çaylar arasındaki fark, esas olarak çayın işlenmesi sırasında meydana gelen oksidasyon derecesine bağlıdır. Çayın oksidasyonu, yaprakların görünümünü, tadını ve kimyasal bileşimini büyük ölçüde etkiler. Çay yaprakları yeşildir ve bu işlemden sonra yavaş yavaş kahverengiye döner.
Beyaz çay
Beyaz çay, tüm çay türleri arasında en az işlenen türdür. Okside olmadıkları için doğal antioksidan içeriklerini koruyabilirler. Aynı zamanda bu özelliğinden dolayı demlendiğinde çoğu renksizdir. Çok hafif bir tada sahiptirler ve diğer çay türlerine kıyasla az miktarda kafein içerirler. Günde 2-3 bardak içebilirsiniz.
Yeşil çay
Yeşil çay pek okside olmayan bir çay türüdür. Yüksek antioksidan içeriğine sahiptir. Siyah çayın aksine, bu çayı hazırlarken bir durdurma sürecinden geçmesi gerektiğinden daha yumuşak bir içecek elde edilebilir. Antioksidanların oksidasyon yapısının azalmasına neden olur. Bu sayede beyaz çaya göre daha fazla aroma ve kafein sağlayabilir. Tatlı, yumuşak, bitkisel ve lezzetli bir tadı vardır. Bu çayın faydalarını anlamak ve aşırı tüketimden kaçınmak için günde 3 bardağı aşmamakta fayda var.
Siyah çay
Bitkinin yapraklarının siyaha döndüğü, kafein ve tanenlerin oluştuğu hızlı bir oksidasyon aşamasıyla elde edilen siyah çay, tamamen fermente edilmiş bir çaydır. Oksidasyon yoluyla çay yaprakları kurutulur ve paketlenmek üzere toz haline getirilir veya kuru yapraklar olarak saklanır. Bu işlem, çayın lezzetinin artmasına yardımcı olur. En küçük antioksidan türlerine sahip olmasının yanı sıra, genellikle en güçlü aroma ve kafein içeriğine sahiptir. Günde 5-6 fincandan fazla içmemelisiniz.
Maça (matcha) çayı
Matcha, antioksidan ve klorofil içeriği yüksek bir çaydır. Bu çayı doğrudan içmenin yanı sıra yemek, kek ve birçok içecek tarifinde de kullanabilirsiniz. Diğer çaylardan farklı olarak, çay demleyerek, çayı sadece “su” içmek yerine tüketilmek üzere toz haline getirebilirsiniz.
Bu işlevi kullanarak lif alımınızı da artırabilirsiniz. Matcha aynı zamanda metabolizmayı hızlandırarak ve göbek yağını etkili bir şekilde azaltarak yağ yakmaya yardımcı olabilir. Yemek yerken 1-2 çay kaşığı 250 ml suya eklenir ve 65-70 derecede karıştırılır hemen içilir.
Yeşil/beyaz/siyah çayın sağlık için faydaları ve zayıflama diyetlerindeki yeri nedir?
Yeşil çay ve beyaz çay, hastalıkları etkili bir şekilde önleyebilen antioksidanlar açısından zengindir. Aynı zamanda yapısındaki polifenoller kolesterolü düşürebilir, kalp hastalığını önleyebilir ve bazı kanser türlerinin (örneğin meme kanseri) riskini azaltabilir. Ayrıca yapılan çalışmalar metabolik hızı arttırdığını göstermiştir.
Bu etkiyi insan yağ hücrelerinde yağ moleküllerinin salınımını artırarak gösterir. Böylelikle karaciğer enerji tüketiminde yağ kullanım oranı artarak kalori yakmanızı sağlar. Siyah çaydan daha az işlenmiş beyaz çay ve yeşil çay içtiğinizde, kateşin adı verilen çok sayıda antioksidan alırsınız. Bu içerikler kilo vermeye yardımcı olma etkisine sahiptir.
Beyaz çay daha az işlendiğinden, yağları daha güçlü yakabilen kateşin molekülleri içerir. Çalışmalar ayrıca vücuttaki yağ hücrelerini yok ettiğini ve yeni yağ hücrelerinin oluşumunu engellediğini göstermiştir. Diğer çaylarla karşılaştırıldığında bu tür çay aynı zamanda antibakteriyel, antifungal ve antiviral özelliklere sahip en çok polifenol içerir.
Kilo verme diyeti uygularken, yağ yakımını hızlandırarak diyetin etkisini iyileştirmeye yardımcı olabilecek vücut üzerindeki etkiyi (beslenme planı dahil) göz önünde bulundurun. Beyaz çay ve yeşil çay çeşitlerine karabiber ve limon ekleyerek kilo vermeyi artırabilirsiniz.
Çay vücuttan fazla su atımına neden olur mu?
Sıvı dengesini optimum seviyede tutmak, kişisel sağlığı, halk sağlığı ve refahını korumak için son derece önemlidir. Günde 10 fincandan fazla yeşil + siyah + beyaz çay tüketmek su kaybına neden olur. Tüketim tavsiyelerine uyduğunuz sürece bu sorun ortaya çıkmayacaktır.
Siyah çay zayıflamaya engel midir?
Beyaz çay ve yeşil çay kadar yüksek olmasa da siyah çay, flavonoid içeriği nedeniyle kolesterol seviyelerini düşürerek kalp hastalıklarını da önleyebilir. Kafein içeriği diğer türlere göre daha yüksek olduğu için gün içerisinde enerjinin artmasına yardımcı olur. Taze demlenmiş çayın kilo vermenize olumsuz bir etkisi olmayacağı gibi sağlık üzerinde olumlu bir etkisi vardır. Sağlıklı güler dileriz ?
