Hiperpigmentasyon olarak da bilinen cilt üzerinde koyu lekelerin oluşması, oldukça yaygın tıbbi bir durumdur. Genel olarak zararlı olan bu koyu lekeler, estetik olarak çok hoş bir görüntü oluşturmayabilir. Bu sebepten ötürü koyu lekelerden kurtulmak için pek çok farklı şekillerde uygulanan çeşitli tıbbi ya da evde tedavi yöntemleri geliştirilmiştir. Annelik Yolunda ekibi olarak bu yazımızda sizlere belirli sebeplerden ötürü cildimizde oluşan bu koyu lekelerden kurtulmanın yollarını anlatacağız.
Koyu Lekelerin Nedenleri
Koyu lekelerin oluşmasına sebep olan pek çok sebep vardır, fakat koyu lekelerin türleri hakkında bilgi sahibi olmak koyu lekelerle nasıl başa çıkacağınız konusunda sizlere avantaj sağlar. Tıbbi olarak üç farklı koyu leke türü bulunmaktadır:
- Lentigo: Lentigo lekeler, güneşte bulunan UV ışınlarına maruz kalmaktan dolayı oluşmaktadır. Genel olarak bu lekeler 60 yaş üzeri bireylerin yaklaşık olarak %90’ında görülmektedir, fakat genç erkek ya da genç kadınlarda da UV ışınlarına bağlı olarak bu lekeler bulunabilmektedir. Lentigo lekeler, genel olarak belli bir düzende olmayıp, cilt üzerinde dağınık bir vaziyette bulunurlar.
- Melazma: Melazma lekeleri, hormonal değişikliklerden dolayı ortaya çıkmaktadır. Genel olarak kadınlarda görülen bu lekeler, hamilelik ya da menopoz gibi hormonların değişiklik gösterdiği dönemlerde ortaya çıkmaktadır.
- Postinflamatuar Hiperpigmentasyon: Postinflamatuar Hiperpigmentasyon lekeler genel olarak sedef hastalığı, yanık, akne ya da cilde ağır gelen cilt bakım tedavilerinden sonra ciltte oluşan travmalar sebebiyle ortaya çıkmaktadır.
İkinci olarak cildinizde oluşan koyu lekelere neyin sebep olduğunu bulmalısınız. Ne ile mücadele ettiğinizi bilirseniz ona göre bir tedavi yöntemi seçebilir ve daha fazla koyu lekenin oluşmaması için yaşam biçiminizde bazı değişiklikler yapmaya başlayabilirsiniz. Hiperpigmentasyonun sebebini anlayabilmek için aşağıdaki soruları yanıtlayabilirsiniz:
- “Düzenli olarak solaryuma giriyor ya da güneşleniyor muyum?”: Eğer güneşe yüksek oranda maruz kalma eğilimdeyseniz ve güneş kremini fazla kullanmıyorsanız vücudunuzda çiller oluşabilir. Topikal tedaviler ve güneşte durmaktan sakınmak, bu tarz yolla oluşan koyu lekelerden kurtulmanın en iyi yoludur.
- “İlaç kullanmamı gerektiren bir hastalık durumum var mı? Hamile miyim? Doğum kontrol hapı kullanıyor muyum ya da hormon terapisi görüyor muyum?”: Eğer bu sorulara cevabınız evet ise Melanom rahatsızlığınız olabilir. Bu rahatsızlıktan dolayı oluşan koyu lekelerin tedavisi zor olsa da fark yaratabilecek tedavi yöntemleri mevcuttur.
- “Ciddi akne problemim, estetik ameliyatım ya da başka uzun süreli cilt problemim oldu mu?”: Eğer bu sorulara cevabınız evet ise topikal tedaviye yanıt veren ve zaman içerisinde kaybolan postinflamatuar hiperpigmentasyon rahatsızlığınız olabilir.
Son olarak doğru bir şekilde teşhis konulması için bir dermatoloğa görünmeniz gerekmektedir. Dermatolog özel bir büyüteç ile derinizi detaylıca inceleyip, cildinizde oluşan koyu lekelerin sebeplerini bulacak ve en doğru tedavi yöntemini size söyleyecektir.
Kanıtlanmış Tedavi Yöntemleri
Ciltte oluşan koyu lekelerin giderilmesi için kanıtlanmış çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bu yöntemler aşağıdaki gibi listelenmiştir:
- Cildi Ölü Derilerden Arındırmak: Cildinizde oluşan koyu lekeler sadece bir ya da iki ay önce oluştuysa bu lekeler derinizin henüz üst tabakasında olabilir. Yüzünüzü ölü derilerden arındırarak bu lekelerden kolay kurtulmanız mümkündür. Yüzünüzü ölü derilerden arındırmak, en üstte bulunan deri tabakasını soyup, yeni bir derinin üstte çıkmasını sağlamaktır.
- Topikal Asit Tedavisi: İlaç tedavisi olan topikal asit hem reçeteli hem de reçetesiz olarak satılmaktadır. Alfa hidroksi asitler, beta hidroksi asitler ya da retinoidler içeren topikal asitler, derinizin en üst tabakasını soyarak yeni hücrelerin gelişmesini ve böylelikle cildinizin tazelenmesini sağlar.
- Kimyasal Peeling: Uyguladığınız yüzeysel tedaviler, koyu lekelerinizin geçmesini tam olarak sağlamıyorsa kimyasal peeling yapmayı deneyebilirsiniz. Kimyasal peeling cildin üst tabakasını tamamen soymaktadır. Kimyasal peelingler genel olarak asitlerden oluşur ve etkiye göre hafif, orta ya da derin olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır.
- Mikrodermabrazyon: Mikrodermabrazyon uygulaması, koyu lekelerinizin giderilmesi için çok ince kristaller kullanılan bir zımparalama yöntemidir. Soyulan cildinizin yerine yeni ve taze bir cilt dokusu gelişmektedir. Mikrodermabrazyon uygulaması genel olarak birkaç ay boyunca devam edebilmektedir.
- Lazer Tedavisi: Lazer tedavisinde, cildinizde oluşan koyu lekelere sebep olan melanini yok etmek için yoğun atımlı ışıklar kullanılmaktadır. Cildinizdeki pigmentli alanlar ışığı emer, parçalanır ve buharlaşır. Vücudunuzda, bu bölgelerde kabuk bağlanmasını sağlayarak, koyu lekelerin giderilmesine yardımcı olur.
Oldukça çeşitli olan kanıtlanmış tıbbi tedavi yöntemleri kimi zaman can yakıcı ve pahalı olabilmektedir.
Evde Tedavi Yöntemleri Denemek
Kanıtlanmış tıbbi tedavi yöntemler haricinde evde de hiperpigmentasyonun giderilmesi için uygulanabilecek çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bu yöntemler aşağıdaki gibi listelenmiştir:
- Cilde Narenciye Meyvelerini Uygulamak: Narenciye meyvelerinde bulunan bol miktardaki askorbit asit sayesinde cildinizde oluşan koyu lekelerin giderilmesini sağlayabilirsiniz.
- E Vitamini Kullanmak: Güçlü bir antioksidan olan E vitamini, cildinizde zarar görmüş olan hücrelerin iyileşmesini ve yeni hücrelerin oluşup, güçlenmesine yardımcı olmaktadır.
- Aloe Vera: Aloe vera, sağlığınız için oldukça etkili ve faydalı bir bitkidir. Mükemmel bir nemlendirici olan aloe vera, güneş yanığı tedavilerinde oldukça etkilidir ve koyu lekelerinizin giderilmesine de yardımcı olmaktadır.
Evde de uygulayabileceğiniz çok çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır, fakat dermatoloğa görünmeden bu tedavi yöntemleri uygulamak çoğu zaman tehlikeli olabilmektedir. Annelik Yolunda ekibi olarak bugün sizlere ufak da olsa yardımcı olmaya çalıştık, fakat uzman bir doktora ya da dermatoloğa görünmeden bahsettiğimiz tedavi yöntemlerini asla uygulamayın. Cildinize ve kendinize iyi bakmanız temennimizle!
