Son yıllarda beslenme ve diyet; bedensel sağlığını önemseyen, ideal kilosuna ulaşmak isteyen veya ekolojik düzene saygılı bir beslenme programı benimsemek isteyen bireylerin gündemleri arasında yer almaktadır. En bilinen diyet yalanları hangisi? Keyifle kahvaltılarımıza kattığımız granolalar tamamen masum mu? Laktozlu içecekler veya şeker gerçekten en büyük düşmanlarımız mı?

En bilinen diyet yalanları hangileri?
En büyük yanılgılarımız granola ile başlıyor. Sabah kahvaltımız beslenmenin en önemli konularından biri. Granolayı herkes sağlıklı bir besin olarak tercih ediyor, yoğurtla veya sütle tüketir. Ancak granola sandığımız kadar masum bir besin değil. Çoğu granolanın içine eklenti şeker ilave ediyorlar, kuruyemişlerin miktarını çok fazla artırıyorlar veya yoğun bir şekilde kuru meyve kullanıyorlar. Granoların içerisine birçok şeker kaynağı eklenir.
Şeker yerine hurma kullanmak daha mı sağlıklı?
Hurma bizim için en güzel şeker kaynaklarından bir tanesi. Granola yaparken şeker yerine hurma koyulması tavsiye edilmektedir ancak burada porsiyon kontrolü çok önemli. 10-15 hurmanın hem kalori hem de şeker değeri oldukça yüksek. Bu durumda o hurma kullanımının normal şekerden pek bir farkı kalmamaya başlar. Bu anlamda granolada hurma kullanacaksak bunun 1-2 adet olması daha doğru olur. Bu miktarda kuru meyvenin hiçbir zararı olmaz.
Yumurtadaki yüksek kolesterol çok zararlı mı?
Yumurtanın beyazında kolesterol yok ama evet, sarısında yüksek kolesterol bulunmaktadır. Bununla ilgili yapılan bilimsel araştırmalara baktığımızda yumurtada bulunan kolesterol çeşidine baktığımızda, vücudumuzda kolesterolün o bildiğimiz negatif etkilerini yapmadığını; hatta tam tersine, kolesterol konusunda pozitif etkileri olduğunu görüyoruz. Buna göre her gün bir yumurta veya Amerikan Kalp Birliği’nin açıklamasına göre haftada 3-4 adet yumurta tüketimi ile dengeli olarak beslenebilirsiniz.
Yumurtanın en sağlıklı tüketim şekli haşlanmış olanı mıdır?
Hem kalori anlamında en sağlıklı şekli hem de tokluk sağlama açısından en çok tok tutan formu haşlanmış ve katı halidir. Yumurtanın sarısını kayısı kıvamında sevenler olabilir. Ancak yapılan araştırmalar diyor ki, yumurta tam piştiğinde tokluk miktarı maksimum seviyede olur.

Glutensiz beslenme en sağlıklı beslenme biçimi midir?
Son dönemin en popüler beslenme modellerinden biri glütensiz beslenmedir. Ancak burada şöyle bir şey var: Glütene alerjiniz, hassasiyetiniz veya intöleransınız var mı? Çoğu glütensiz beslenen kişide böyle bir hassasiyet olmadığını bilinmektedir. Hayatınızdan, bir alerjiniz olmadığı halde bir besin öğesini tamamen çıkarmak vücutta çok farklı tepkiler doğurabilir. Çünkü vücudun glütene de ihtiyacı vardır. Az ve dengeli bir şekilde vücudun glüten alması, başka birçok faydayı beraberinde getirir. Bu nedenle tamamen glüteni kesmek veya sadece glütenle beslenmek vücudun dengesini bozacaktır.
Kırmızı et sağlık için kötü mü?
Bu da doğru olmayan ifadelerden biri. Vücudun ete ihtiyacı var. Vegan veya vejetaryenlerin de bitkisel protein kaynaklarını tüketmesi gerekir. Ancak bilimsel araştırmalar gösteriyor ki vücudunuzun etin içerisindeki yağa, vitaminlere ve var olan diğer biyomoleküllere ihtiyacı var. Bu nedenle tüm diğer beslenme modellerinde olduğu gibi denge çok önemli.
Diyet sırasında sadece light ürünler mi tüketmelidir?
Sağlıklı beslenebilmek ve metabolizma hızımızı dengede tutabilmek için vücudumuzun yağa ihtiyacı var. Ancak diyetlerde ilk eleme yağ tarafından gelir ve kişiler diyet sırasında light ürünler tüketir. Light ürünler yağ miktarı azaltılmış ürünlerdir ama vücudumuzun yağa da ihtiyacı var. Belki tam yağlı değil de yarım yağlı ürünler tercih edilebilir. Buna göre örneğin light veya tam yağlı değil, yarım yağlı süt, yoğurt, peynir tüketebiliriz. Sağlıklı beslenebilmek için yağın dengeli bir şekilde tüketilmesi çok önemlidir.
Her şeyin ilacı probiyotikler mi?
Son dönemin bir diğer popüler konusu da budur. Antibiyotik kullandığımızda probiyotik kullanmamız çok doğru ancak şu hastalığım, probiyotik; kendimi şöyle hissettim, hemen bir probiyotik demek tamamen doğru değil. Sindirim sistemimizde, bağırsaklarımızda milyonlarca bakteri var. Kullandığımız probiyotikler de bakteri. Vücudumuzdaki iyi bakterilerin miktarını artırmak bize sağlık konusunda fayda sağlar. Biz de probiyotik takviyeleri ile o sağlıklı bakterileri artırmaya çalışıyoruz. Ancak unutmamak gerekir ki, her şeyi azı yarar, çoğu zarar.

Kan şekerini hızlı yükselten havuç ve patates zararlı mıdır?
Diyetlerde şeytan aslında hep havuç ve patates olarak gösterilir. Diyetisyenler ve beslenme uzmanları danışanlarını yeşil yapraklı sebzelere yönlendirir. Normal sağlıklı bir bireyseniz, havuç ve patates tükettiğinizde vücudunuzda bu kadar negatif etkileri olmaz. Bu anlamda patates ve havuç da gayet rahat bir şekilde diyet sırasında tüketilebilir besinler.
Diyetlerde hiç şeker kullanmamak doğru mu?
Özellikle şekersiz konusunda; paketli gıdalarda olsun, sosyal medyada gördüğünüz herhangi bir tarifte olsun, her yerde özellikle şekersiz ibaresini ön plana çıkarırlar. Çünkü en çok dikkat çeken konu bu. Ancak burada şöyle bir yanılgı var. Bir besinin içerisine şeker koymadıysak, o besini bir şekilde tatlandırmak gerekir.
Bitkisel tatlandırıcı kullanmak doğru mu?
Şekersiz ibaresi olan bir gıda her zaman sağlıklı olmayabilir. İçerisinde her zaman bir şeker kaynağı olur. Şekersiz demek kalorisiz veya sağlıklı anlamına gelmiyor çünkü içerisinde mutlaka kalorisini artıracak başka bir kaynak bulunur veya mutlaka içinde tatlandırıcı olur. Bir şeker kaynağı tercih edeceksek beyaz şeker gibi rafine şeker yerine bal ve pekmez gibi en az işlem görmüş şeker kaynaklarına, tabii ki dozunda olacak şekilde yönelebilirsiniz.
Sağlıklı günler dileriz 😊