Geleneksel olarak, D vitamini kemik sağlığındaki rolü ile bilinir ve kemiklerin normal gelişimini sağlar. Ancak son yıllarda tıp alanında pek çok çalışma yapılmıştır. Araştırmalar, D vitamini eksikliğinin alerjik hastalıklardan obeziteye, otoimmün hastalıklardan birçok kardiyovasküler hastalığa kadar geniş bir yelpazeye sahip olduğunu göstermiştir. K vitamininin de yatsınamaz derecede bir önemi bulunmaktadır.
D vitamini sadece bir vitamin değil, aslında bir hormondur. Ayrıca anti-enflamatuar ve anti-mikrobiyal etkilere sahip olduğu kanıtlanmıştır. Bu tespitin ardından yetişkinler ve çocuklar için yaşa uygun D vitamini dozajları ve uluslararası fikir birliği ortaya çıkmaya başladı. D vitamini eksikliğinin ortaya çıkmasının beklentilerimizi aştığı ve rutin olarak kullanılması gerektiği vurgulanmalıdır.
Öte yandan, yüksek dozda D vitamininin insan vücuduna zararlı olduğu söylenmektedir. Tespit edilen bir hastalıkta D vitamini kullanıldığında hastalığın tedavisi ile ilgili bilgi bulunmamaktadır. Destekleyici ve tamamlayıcı bir tedavi olarak kabul edilir. Çoğu vitamin ve mineralden farklı olarak, diyette yeterli miktarda D vitamini bulunamaz. Yeterli D vitamini sağlamak için her gün güneş ışığı almalı veya vitamin takviyesi almalısınız.
Bazı uzmanlar, potansiyel olarak zararlı etkilerini en aza indirirken etkinliğini en üst düzeye çıkarmak için D vitamini ile birlikte K vitamini kullanılmasını önermektedir. K vitamini, iki gruba ayrılmış bir bileşikler grubudur: K1 vitamini (fitokinon) ve K2 vitamini (menadion). K1 Vitamini, özellikle koyu yapraklı yeşil sebzeler başta olmak üzere bitkisel besinlerde bulunan en yaygın K vitamini şeklidir.
D vitaminini ile K vitaminin nasıl bir ilgisi vardır?
Matrix Gla proteini, vasküler düz kas, kemik ve kıkırdakta bulunan K vitaminine bağımlı bir proteindir. Anormal kireçlenmeyi azaltmaya yardımcı olabileceği için önemli bir bilimsel araştırma odağıdır. Bu protein maddesi, K vitamini ile aktive edilir. Osteokalsin, kemiklerde bulunan bir başka K vitaminine bağımlı proteindir ve kemik mineralizasyonunda rol oynar.
Matriks Gla proteini ve osteokalsin proteini iyi çalıştığında, dolaşım sistemindeki kalsiyum yalnızca ihtiyaç duyulduğu yerdir. Kemik dokusuna ulaşır ve orada depolanır. Olması gereken bu şekildedir. Bu proteinler yetersizse veya aktivitesi yok ise kalsiyum kemikler dışında başka kısımların da (böbrekler ve kan damarları gibi) birikmesine ve bu kısımlarda bazı hastalıklara neden olabilir. Yani K vitamini yönünden iyi beslenmezsek kullandığımız D vitamini (özellikle yüksek doz D vitamini) zararlı olabilir.
K vitamininin rolü
1- Kemiklerde kalsiyum birikimi: K vitamini osteokalsin proteinini aktive ederek kemiklerde ve dişlerde kalsiyum ve kalsiyum birikimini teşvik eder.
2-Yumuşak dokulardaki kalsiyumu temizleyin: K vitamini, kalsiyumun yumuşak dokularda (böbrekler ve kan damarları gibi) birikmesini önlemek için matriks GLA proteinini aktive eder. Venöz kireçlenmeyi önleyebilir.
Bu noktada, K vitamini takviyelerinin vasküler kireçlenme üzerindeki etkisini incelemek için birisinin insan vücudu üzerinde kontrollü bir çalışma yürüttüğünü söyleyebiliriz ve yeni araştırmalar devam etmektedir. Damar kireçlenmesi kalp ve böbreklerle ilgili kronik hastalıkların gelişmesine yol açan faktörlerden biri olduğu için yeterli K vitamini alımı sağlığımız için son derece önemlidir. Ancak önemli bir konu daha var.
D vitamininin rolü
D vitamini, kandaki kalsiyum seviyelerini iki şekilde koruyabilir:
1- Kalsiyum emilimini arttırın: D vitamini yediğimiz gıdalardaki kalsiyum emilimini artırabilir.
2- Kemiklerden kalsiyum alımı: Kalsiyum alımınız yetersiz olduğunda, D vitamini kemiklerden kalsiyumu emmeye başlar, kemikler insan vücudunun ana kalsiyum depolama maddesidir, amaç kandaki normal kalsiyum seviyesini korumaktır. Bu nedenle yeterli kalsiyum alımı sağlık açısından çok önemlidir. Kalsiyum alımı yetersiz olduğunda vücudumuz kemiklerdeki kalsiyum rezervlerini kullanır. Zamanla bu osteoporoza yol açabilir.
D vitaminini ile K vitaminin ilişkisi
Hepsi yağda çözünen vitaminlerdir ve aralarında belirli bir “ortak yükümlülük” ilişkisi vardır. Cildi güneşe maruz bırakarak vücudumuzda D vitamininin % 95’ini üretilir. Yağlı balık, süt ürünleri ve yumurta gibi gıdalardan küçük bir porsiyon alınmaktadır. K vitamini ise yeşil yapraklı bitkilerde, fermente fasulye ve turşularda ve yumurta sarısı ve peynir gibi bazı hayvansal gıdalarda bulunur. D vitamini sadece kemikler veya dişler için bir vitamin olmadığı gibi, K vitamini de sadece pıhtılaşma için suçlu değildir. Dahası, bu iki kişi bazen aynı ekibin üyeleri gibi çalışırlar. Ekibin görevlerini ve çalışma yöntemlerini aşağıdaki kutuda bulacaksınız. Sağlıklı günler dileriz ?
