Hamilelikte hipertansiyon, hamilelik sırasında ortaya çıkan yüksek tansiyondur ve aynı zamanda gebeliğe bağlı hipertansiyon (PIH) olarak da adlandırılır. Hamilelikte hipertansiyon, preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Hipertansiyon gebeliğin % 6-8’inde görülebilmektedir.
Hamilelikte hipertansiyon tipleri
Hipertansiyon hamilelikte 3 şekilde ortaya çıkar:
Kronik hipertansiyon
Gebelik öncesi, gebeliğin ilk 20 haftası ve doğumdan sonra 140/90 üzeri tansiyon olması.
Gestasyonel hipertansiyon
Gebeliğin 20. haftasından sonra hipertansiyon gelişip doğumdan sonra kaybolması
Preeklampsi
Gebeliğin 20. haftasından sonra kronik veya gestasyonel hipertansiyon ile birlikte görülebilir. Eğer tedavi edilmezse idrarda proteinüri, hipertansiyon ve ödem ile birlikte hem anne hem de bebekte hayati tehlike oluşturabilecek kadar ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
Gebelikte hipertansiyon riski
- İlk gebelik
- Anne ve kardeşi PIH olan
- 20 yaşından genç ve 40 yaşından sonraki gebelik
- Gebelik öncesi hipertansiyonu ve böbrek hastalığı olan gebeler
Gestasyonel hipertansiyonun bebeğe etkisi
Yüksek tansiyon, plasentadan bebeğe yeterli kan akışını engeller. Kan akışı yetersizse bebeğin gelişimi yavaşlayacaktır çünkü bebeğe daha az oksijen ve besin akacaktır. Hipertansiyon doğru bir şekilde tedavi edilirse, zamanında sağlıklı olması muhtemeldir. Kan basıncı kontrol edilemiyorsa gebelik zehirlenmesi yani preeklampsi ve eklampsi meydana gelebilir.
Gestasyonel hipertansiyon tanısı
Her muayenede kan basıncı (kan basıncı) ölçülmelidir. Yüksek tansiyonunuz varsa idrar ve kan testleri de yapılmalıdır. Yüksek tansiyonu olan hamile kadınlar böbrekleri ve kanamayı kontrol eder. Doppler ultrason, plasenta ve göbek kordonundan bebeğe giden kan miktarını ölçmek için kullanılır.
Gestasyonel hipertansiyon tedavisi
Tedavi hamilelik haftasına bağlıdır. Hamileliğin son aşamasındaysa, doğum bir an önce yapılmalıdır.
Eğer hafif hipertansiyon varsa ve gebelik haftası henüz doğum için erkense:
- Sol yana yatmaya özen gösterilmeli
- Daha sık takibe gidilmeli
- Tuz kısıtlanmalı
- Sıvı alımı arttırılmalı
Eğer tansiyon şiddetli olursa tansiyon ilacı kullanılmalı ve mümkün olan en erken sürede doğum yaptırılmalıdır.
Gestasyonel hipertansiyondan korunma
Kesin bir koruma yöntemi yoktur. Dikkat gerektiren şeyler doktor kontrolünde yapılarak korunmaya çalışılmalıdır:
- Tuz kısıtlaması
- Günlük en az 8 bardak su tüketmek
- Protein alımını arttırılıp abur cubur tüketimi azaltılmalı
- Yeteri kadar istirahat
- Düzenli egzersiz
- Gün içinde mümkün olduğu kadar ayakları yukarıda tutma
- Alkol kullanılmamalı
- Kafeinden uzak durulmalı
- Gerekli durumlarda doktorun söylediği dozlarda ilaç kullanılmalı
Yüksek kan basıncı hipertansiyon nedir?
Yüksek tansiyon veya hipertansiyon, kan basıncınız sağlıksız seviyelere çıktığında ortaya çıkar. Kan basıncı ölçümünüz, kan damarlarınızdan ne kadar kan geçtiğini ve kalp pompalarken kanın karşılaştığı direnç miktarını hesaba katar.
Dar arterler direnci artırır. Atardamarlarınız ne kadar dar olursa, tansiyonunuz o kadar yüksek olur. Uzun vadede artan basınç, kalp hastalığı da dahil olmak üzere sağlık sorunlarına neden olabilir. Yüksek kan basıncı oldukça yaygındır.
Hipertansiyon tipik olarak birkaç yıl içinde gelişir. Genellikle herhangi bir belirti fark etmezsiniz. Ancak semptomlar olmasa bile, yüksek tansiyon kan damarlarınıza ve organlarınıza, özellikle beyin, kalp, gözler ve böbreklere zarar verebilir.
Erken teşhis önemlidir. Düzenli kan basıncı ölçümleri size ve doktorunuza herhangi bir değişiklik fark etmenize yardımcı olabilir. Kan basıncınız yükselirse, doktorunuz, sayının yüksek kalıp kalmadığını veya normal seviyelere geri dönüp dönmediğini görmek için birkaç hafta boyunca kan basıncınızı kontrol ettirebilir.
Hipertansiyon tedavisi hem reçeteli ilaçları hem de sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerini içerir. Durum tedavi edilmezse kalp krizi ve felç gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Yüksek tansiyona ne sebep olur?
İki tür hipertansiyon vardır. Her türün farklı bir nedeni vardır.
Birincil hipertansiyon
Birincil hipertansiyona esansiyel yüksek tansiyon da denir. Bu tür bir yüksek kan basıncı, tanımlanabilir bir neden olmaksızın zamanla gelişir. Çoğu insanda bu tür yüksek tansiyon vardır.
Araştırmacılar, hangi mekanizmaların kan basıncının yavaşça artmasına neden olduğu hala belirsiz. Bir faktör kombinasyonu rol oynayabilir. Bu faktörler şunları içerir:
Genler: Bazı insanlar genetik olarak hipertansiyona yatkındır. Bu, ebeveynlerinizden miras kalan gen mutasyonlarından veya genetik anormalliklerden olabilir.
Fiziksel değişiklikler: Vücudunuzda bir şey değişirse, vücudunuzda sorunlar yaşamaya başlayabilirsiniz. Yüksek tansiyon bu sorunlardan biri olabilir. Örneğin, yaşlanmaya bağlı olarak böbrek fonksiyonunuzdaki değişikliklerin vücudun doğal tuz ve sıvı dengesini bozabileceği düşünülmektedir. Bu değişiklik vücudunuzun kan basıncının artmasına neden olabilir.
Çevre: Zamanla, fiziksel aktivite eksikliği ve kötü beslenme gibi sağlıksız yaşam tarzı seçimleri vücudunuza zarar verebilir. Yaşam tarzı seçimleri kilo sorunlarına yol açabilir. Fazla kilolu veya obez olmak, yüksek kan basıncı riskinizi artırabilir.
Sağlıklı günler dileriz ?
